Św. Hilary z Poitiers

.

Święty biskup, wyznawca i doktor Kościoła (310-367).

Urodził się w 315r. w jednej z najznamienitszych rodzin nie tylko w Poitiers (Pictavium), ale w całej Galii. Studiował retorykę i filozofię. W swoich poszukiwaniach prawdy zetknął się z chrześcijaństwem i zaczął gorliwie studiować Pismo Święte, porzucając neoplatonizm. Przed swoją konwersją ożenił się w wieku 30 lat, a wkrótce potem wraz z żoną przyjął Chrzest święty. W swoich pismach przyznawał się, że wyznawał bałwochwalstwo i pokazywał etapy jakimi zbliżał się do prawdziwej wiary.

Św. Hilary przyjmuje sakrę biskupią.

"Żywoty świętych" Richard de Monbaston, XIV w.

Wyróżniał się tak niezwykłą cnotą i mądrością, że pomimo tego iż był żonaty, wybrano go biskupem Poitiers, ok. 350r. Od tego momentu żył w czystości.

Kościół nękała w tym czasie herezja ariańska, zaprzeczająca bóstwa w Chrystusie. Na synodzie w Mediolanie w 355r. cesarz Konstancjusz zażądał od biskupów potępienia św. Atanazego. Hilary był największym obrońcą wiary na Zachodzie, i za to oraz za obronę Atanazego został pozbawiony biskupstwa i wygnany do Frygii w 356r., wraz ze św. Rodaniuszem, biskupem Tuluzy. Dzięki jego pismom i kazaniom Galia ustrzegła się herezji, dlatego otrzymał przydomek "Obrońca Galii" i "Atanazy Zachodu", a św. Hieronim nazywa go "Eloquentiae latinae Rhodanae". 

Św. Hilary walczący z heretykami.

"Złota legenda" Jakub de Voragine, XIV w.

Po powrocie z wygnania zwołał w 360r. synod w Paryżu, na którym biskupi Galii przyjęli nicejskie Credo, a biskupa Arles Saturnina uparcie trwającego w herezji ekskomunikowano.

Przyjaźnił się ze św. Marcinem, biskupem Tours. Ochrzcił go i był jego kierownikiem duchowym. Zachęcił go do założenia klasztoru w Liguge.

Św. Hilary udziela niższych święceń św. Marcinowi.

Katedra św. Gracjana w Tours, XVII w.

Św. Hilary zmarł pod koniec 367r. Pochowano go w bazylice cmentarnej w Poitiers, noszącej obecnie jego imię. Duża część relikwii została zniszczona w 1562r. przez hugenotów, ocalała tylko ta część którą wcześniej przeniesiono do kościoła p.w. św. Dionizego w Paryżu i do kościoła p.w. św. Jerzego w Le Puy, z tego ostatniego miejsca sprowadzono relikwie z powrotem do Poitiers w 1698r. Św. Grzegorz z Tours podaje, że część relikwii doznawała czci w kościele w Limousin.

Św. Hilary należy do pierwszych wyznawców, którym Kościół zaczął oddawać cześć publiczną, liturgiczną. Dotąd było to niemal wyłącznym przywilejem męczenników. Uchodzi za pierwszego twórcę hymnów kościelnych.

Relikwiarz św. Hilarego.

Krypta w kościele p.w. św. Hilarego Wielkiego w Poitiers

13 maja 1851r. papież Pius IX przyznał mu tytuł Doktora Kościoła.

Patron:
Dzieci opóźnionych w rozwoju. Wzywany do obrony przed wężami i w razie ukąszenia przez węża, w zagrożeniu wścieklizną.Opiekun francuskich miast Poitiers, La Rochelle i Lucon, włoskich Argusto i Vervio.

Ikonografia:
Przedstawiany w szatach biskupa, z książką w dłoni, przepędzający węże. Czasami jako pogromca smoków oraz wskrzeszający martwo urodzone dziecko.

Kościół p.w. św. Michała w Mondsee, Austria

F.A. Koch, XVII w.

Cytaty:
Bóg nie potrafi być niczym innym jak tylko miłością, nie potrafi być nikim innym jak Ojcem, jest nim w całej pełni. Słowo to wylucza wszelki kompromis, w którym Bóg byłby ojcem tylko w niektórych aspektach, a w innych nie. (De Trinitate)

Spraw, Panie bym pozostał zawsze wierny temu, co wyznałem w symbolu mojego odrodzenia, gdy zostałem ochrzczony w Ojcu, Synu i Duchu Św. Obym wielbił Ciebie, nasz Ojcze, a razem z Tobą Twojego Syna; obym zasłużył na Twego Ducha Świętego, który pochodzi do Ciebie przez Twego Syna Jednorodzonego. (De Trinitate)

Dzieła:
"De Trinitate libri XII" - o Trójcy Świętej
"De synodis" - komentarze do dokumentów synodów z IV w.
"Tractatus super Psalmos" - komentarze do 58 psalmów

"Godzinki Etienne Chevaliera"

Jean Fouquet, XVw.

O św. Hilarym:
Hilary z Poitiers wzywa nas, abyśmy umacniali się w wierze w Boga Ojca i Syna, i Ducha Świętego. Wiara jest łaską, a ożywia ją modlitwa i świadectwo.

Ojciec Święty Benedykt XVI na audiencji generalnej, 10 października 2007r.

Varia:
Od daty jego wspomnienia liczone są terminy na uniwersytecie w Oxfordzie, gdzie "Hilary Terms" oznacza trymestr od pierwszej do dziewiątej niedzieli po św. Hilarym. W ten sposób dzieliły rok sądy Anglii i Walii (oprócz św. Hilarego opierano się na Wielkanocy, święcie Trójcy Świętej i św. Michale Archaniele).

Literatura:
św. Hieronim "De viris illustribus" (rozdz.100)
Sulpicjusz Sewerus "Kronika"
.