19 kwietnia 2010

Św. Ekspedyt

.
Święty męczennik (zm. 303).

Znany również pod imieniem: Wierzyn.

Kościół p.w. św. Dezyderiusza w Brain-sur-Longuenee, Turenia

Najprawdopodobniej urodził się w Armenii, był rzymskim setnikiem i dowódcą XIII legionu - Fulminante. Nazwa pochodzi od pewnego cudownego wydarzenia, gdy cesarz Marek Aureliusz prowadził wojnę z Markomanami, chcąc wyprosić zwycięstwo złożył ofiary pogańskim bożkom, tylko Legion XIII składający się z chrześcijańskich żołnierzy zanosił modlitwy do Pana Boga. Zostali wysłuchani - błyskawice oślepiły nieprzyjacielskie wojska, sprowadzając na nich klęskę. Bohaterski legion obdarzono nazwą Piorunujący (Fulminante).

Kamienica na warszawskiej Pradze, 1935-36

W dniu w którym postanowił się nawrócić diabeł przybrawszy postać wrony (lub węża) namawiał go do wstrzymania się z decyzją do następnego dnia (cras), ale
św. Ekspedyt zmiażdżył go stopą, mówiąc że dzisiaj (hodie) chce zostać chrześcijaninem. Zerwał cesarski edykt wzywający do oddawania czci bożkom, niszczenia kościołów i palenia ksiąg liturgicznych, natychmiast uwięziony i skazany na śmierć. Został ścięty 19 kwietnia 303 roku, wraz z pięcioma towarzyszami, w czasie prześladowań Dioklecjana, w armeńskiej Melitenie.

Kościół p.w. św. Rocha w Turynie

Kult św. Ekspedyta rozwinął się w średniowieczu w Turynie, później we Francji. Wzmianki o nim znajdują się w pismach z V wieku. Ponowne ożywienie kultu miało miejsce w XVII wieku, głównie w Niemczech i na Sycylii. Obecnie jego kult jest bardzo żywy w Brazylii, Argentynie, Chile, na Filipinach i w Reunion.

Kaplica poświęcona św. Ekspedytowi, Reunion

Patron:
Kupców, żeglarzy, studentów, spraw beznadziejnych i pilnych. Wzywany w obronie w czasie burz, pożarów i powodzi, do pomocy w rozwiązaniu trudnych i pilnych spraw, łagodzi spory i zwady rodzinne. Wspiera umierających.

Ikonografia:
Przedstawiany w stroju rzymskiego legionisty, trzymającego wysoko krzyż, czasami
z napisem hodie, depczącego kruka lub węża trzymającego szarfę z napisem cras. Jego atrybutami są: krzyż, wrona, palma, miecz.

Kościół p.w. św. Kazimierza Królewicza w Krakowie

Varia:
Figury św. Ekspedyta znajdują się m.in. w ołtarzu głównym kościoła p.w. Świętej Trójcy w Bogacicach, w XVIII wiecznym ołtarzu głównym w kościele p.w. Oczyszczenia NMP w Odporyszowie oraz w dwóch kościołach jeleniogórskich - w Cieplicach
i Sobieszowie. Wizerunki św. Ekspedyta można zobaczyć w ołtarzu bocznym w kościele p.w. Zwiastowania NMP w Mirsku, w kościele p.w. św. Anny w Żegiestowie

Bazylika p.w. Najświętszego Zbawiciela w Warszawie

W warszawskiej bazylice p.w. Najświętszego Zbawiciela znajduje się boczny ołtarz poświęcony św. Ekspedytowi.



.