8 czerwca 2010

Św. Medard z Noyon

.
Święty biskup i wyznawca (456-545).

Św. Medard trzymający koronę z róż
Salency, Pikardia

Urodził się w 456 roku w pikardyjskim Salency, jako syn frankońskiego szlachcica Nektarda (Nectardus) i Protagii, pochodzącej z Galii Narbońskiej. Jego bliźniaczy brat, św. Gildard, był biskupem Rouen. Od dzieciństwa bardzo pobożny, pobierał nauki w Saint-Quentin. Święcenia kapłańskie otrzymał w wieku trzydziestu trzech lat.

Św. Medard ofiaruje odzież niewidomemu
"Złota legenda", Jean de la Tavernier, XVw.

Po śmierci biskupa Vermand, Alomera, w 530 roku został wybrany jego następcą, ze względu na niezwykłą pobożność i rozległą wiedzę. Sakry biskupiej udzielił mu św. Remigiusz z Reims. Rok później przeniósł biskupią stolicę z małego miasta bez żadnej obrony do Noyon, najsilniejszego miasta w regionie. W 532 roku został biskupem Tournai, które było silnym ośrodkiem ewangelizacyjnym dla pogańskich Flamandów. Ponowne rozdzielenie diecezji miało miejsce w 1146 roku. Odbudował wiele kościołów zniszczonych w czasie najazdu Hunów.

Saint-Medard-d'Eyrans, Akwitania

Był doradcą króla Chlotara I. Z jego rąk żona króla, św. Radegunda z Turyngii, otrzymała welon mniszki, zanim przeniosła się na własną fundację zakonną w Saix.

Opactwo p.w. św. Medarda w Soissons, Pikardia
... I to co z niego pozostało.

Zmarł 8 czerwca 545 roku w Noyon. Został pochowany przez Chlotara w kaplicy przy majątku Crouy, u bram królewskiego miasta Soissons. Nad jego grobem wzniesiono później słynne opactwo benedyktyńskie pod wezwaniem św. Medarda (Saint-Medard). Opactwo zostało niemal całkowicie zniszczone w 1791 roku, część uratowanych relikwii przeniesiono do kościoła p.w. św. Medarda w Paryżu.

Kościół p.w. św. Medarda w Paryżu

Kult św. Medarda szybko rozprzestrzenił się w północnej Francji, dotarł również do Kolonii i północnych Niemiec. Wspominają o nim dość szczegółowo św. Grzegorz z Tours i św. Wenancjusz Fortunat.

W śląskiej Potępie wybudowano w 1672 roku kaplicę będącą kopią Bożego Grobu w Jerozolimie, poświęconą św. Medardowi. Była ona celem licznych pielgrzymek i słynie również dzisiaj z odpustu ku czci świętego biskupa.

Patron:
Jeńców, browarników, rolników, ogrodników, chorych psychicznie, winnic, dobrych zbiorów. Wzywany w obronie przed złą pogodą, bólem zębów, bezpłodnością. Broni przed obłędem i szaleństwem.

Ikonografia:
Przedstawiany w stroju biskupa lub jako chłopiec chroniony przez orła nad głową. Jego atrybutem jest: mitra, pastorał, dwa konie, księga, gołąb, owca, osioł.

Sztandar św. Medarda
Kościół p.w. św. Medarda w Saint-Medard-sur-Ille, Bretania

Legenda:
Żywot św. Medarda został otoczony przez wiele legend, najbardziej znana dotyczy jego dzieciństwa i wiąże się z późniejszym uciekaniem się do jego pomocy w przypadku złej pogody. Gdy był mały i znalazł się w polu, zaskoczyła go nawałnica. Nie miał się gdzie ukryć i nagle nad jego głową pojawił się wielki orzeł, który osłaniał go przed strugami deszczu i piorunami, dopóki nie przestało padać.

Św. Medard koronuje pierwszą rosiere
Louis Dupre
Kościół p.w. św. Medarda w Paryżu

Varia:
Zapoczątkował zwyczaj koronowania wieńcem z róż w swoim rodzinnym Salency, raz w roku, najpobożniejszej i najcnotliwszej panny (rosiere). Wybraną dziewczynę wprowadzał do kościoła na uroczystą Mszę św. orszak złożony z dwunastu dziewcząt i dwunastu chłopców. Po nieszporach otrzymywała wieniec z dwunastu róż z niebieską wstążką, srebrny pierścień i roczne stypendium.

Tradycja ta jest ciągle żywa, a dzień koronacji wypada we wspomnienie św. Medarda. Pierwszą rosiere była siostra Świętego, św. Medryna.

W 1350 roku pan Salency, Pierre de Margival, ufundował na miejscu domu rodzinnego św. Medarda kaplicę, w której odprawiano Mszę i koronowano rosiere. Zrekonstruowana w 1918 roku.

Przysłowia:
Czasem i na św. Medarda wiosna jeszcze przytwarda.
Gdy deszcze w św. Medarda padają, do dni czterdziestu częstokroć trwają.
Gdy Medard z deszczem przybywa, tak samo jest i w żniwa.
Gdy się Medard rozpłacze, a Jan nie utuli, popłacze pewnie aż do Urszuli.
Jaki Medard dzień obwieści, takich będzie dni czterdzieści.
Medard cztery niedziele podobne do siebie ściele.

Lektura:
Jakub de Voragine "Złota legenda" - "Żywot św. Medarda"
.