2 marca 2010

Św. Czad z Mercji

.
Święty opat i wyznawca (ok.620-672).

Znany również pod imieniem: Chad z Yorku, Ceadda, Cedda.

Ratusz w Lichfield
Witraż z katedry, 1813r.

Św. Czad urodził się około 620 roku w Nortumbrii, w bardzo pobożnej rodzinie. Wraz ze swoim trzema bracmi, św. Ceddem, św. Cynibilem i Caelinem, pobierał nauki u św. Aidana w klasztorze w Lindisfarne.  Św. Czad studiował łacinę i astronomię. Jako zakonnik udał się do Irlandii około roku 651, w drodze towarzyszył mu św. Egbert. Pod koniec roku 650 św. Czad, św. Cynibil i Caelin, zostali wyświęceni na kapłanów i pospieszyli z pomocą św. Ceddowi, gdy zakładał Lastingham.

Krypta w Lastingham

Gdy św. Wilfryd z Yorku, który po konsekracji na biskupa Yorku, wyruszył do Galii
i pozostawał tam tak długo, że król Oswy ogłosił wakat na biskupiej stolicy i wyznaczył św. Czada jako biskupa Yorku. Ten niechętnie przyjął godność biskupią, ale gorliwie spełniał obowiązki pasterza swojej diecezji, przemierzając ją pieszo wzdłuż i wszerz, głosząc wszędzie Słowo Boże. Gdy św. Wilfryd wrócił w roku 666, św. Teodor, arcybiskup Canterbury zadecydował, że konsekracja św. Czada była nieważna. Święty przyjął decyzję arcybiskupa z pokorą, mówiąc że przyjął stanowisko biskupa przez posłuszeństwo i zrzeka się tego stanowiska również przez posłuszeństwo. Św. Teodor zdumiony i poruszony cnotami św. Czada, że mianował go biskupem Lichfield w 669 roku.



Święty założył wiele klasztorów, między innymi w Lindsey i Barrow, podróżował nieustannie nauczając, zreformował życie zakonne w swojej diecezji. Zbudował katedrę na ziemi, która była miejscem męczeńskiej śmierci 1000 chrześcijan zamordowanych przez pogan, w czasie prześladowań w 303 roku.

Gdy pewnego dnia synowie króla Wulferyka, Wulfadyk i Rufin, wyruszyli do miejsca, gdzie przebywał św. Czad, żeby go pojmać i uwięzić, zastali go na modlitwie. Zdumieni zobaczyli jak od Świętego bije delikatne, bardzo jasne światło. Porażeni jego pobożnością i aurą świętości jaka go otaczała upadli przed nim na kolana, prosząc o chrzest.

Zmarł w opinii świętości dnia 2 marca 672 roku w Lichfield, po krótkiej chorobie, przypuszczalnie zarażony dżumą. Został pochowany w kościele p.w. Matki Bożej, który później stał się częścią katedry. Jego grób słynął z cudów uzdrowienia i przez całe średniowiecze podążały do niego pielgrzymki. Na rozkaz Henryka VIII zlikwidowano sanktuarium, a ówczesny proboszcz ukrył relikwie u swoich bratanic, Brygidy i Katarzyny Dudley. Święte szczątki ponownie odkryto w 1651 roku, gdy umierający rolnik Henryk Hidgetts z Sedgley wezwał księdza, o. Piotra Turnera SJ, aby się wyspowiadać. Wyznał księdzu, że w głowie jego łoża są ukryte relikwie św. Czada i polecił żonie, aby oddała je duchownemu. Ten zabrał je do opactwa św. Bertina w Saint-Omer. Po złagodzeniu restrykcji relikwie znalazły się na początku XIX wieku w kaplicy sir Tomasza Fitzherberta-Brockhole'a w Stone. Po śmierci sir Tomasza, jego spowiednik, ks. Beniamin Hulme odkrył skrzynkę zawierającą relikwie i przekazał je biskupowi Tomaszowi Walshowi, wikariuszowi apostolskiemu w 1837 roku. Zostały uroczyście złożone w 1841 roku w katedrze p.w. św. Czada w Birmingham.
W 1985 roku oksfordzkie Laboratorium Archeologiczne zbadało kości Świętego, potwierdzając ich autentyczność. Część relikwii znajduje się w katedrze w Lichfield.

Katedra p.w. św. Czada w Birmingham

Od 1919 roku w sobotę poprzedzającą dzień wspomnienia św. Czada w katedrze
w Birmingham sprawowana jest uroczysta Msza Święta z procesją, w czasie której niesione są jego relikwie.

Głównym źródłem informacji o życiu św. Czada jest historia Kościoła spisana przez św. Bedę Czcigodnego.

Patron:
Archidiecezji Lichfield i Diecezji Birmingham.

Ikonografia:
Przedstawiany w stroju biskupa, trzymający katedrę w Lichfield. Jego atrybutami są: gałązka winorośli, katedra, pastorał, mitra.

Varia:
Dzień św. Czada był uważany w Anglii za najbardziej pomyślny dzień na wysiew bobu (Vicia faba).
.

1 marca 2010

Św. Albin z Angers

.
Święty biskup i wyznawca (470-550).

Znany również pod imieniem: Aubin.

Św. Albin egzorcyzmuje kobietę
"Żywot św. Albina", XIw.

Urodził się w 470 roku w szlacheckiej rodzinie w bretońskim Vannes, od dziecka bardzo pobożny. Zdecydował się zostać mnichem w wieku dwudziestu lat, a następnie w 504 roku mianowany opatem w Tincilloc (później przemianowane na Saint-Aubin). Był wzorem cnót znanym ze skromności, odważnym w obronie i głoszeniu wiary.

Św. Albin prezentuje mnicha Matce Bożej i Dzieciątku, XIVw.

W 529 roku został jednomyślnie wybrany i wyświęcony na biskupa Angers (Andegavum). Troszczył się o biednych, wdowy i sieroty, miał dar czynienia cudów. Starał się o wykup  niewolników i jeńców, często pokrywając koszty wykupu. Legenda głosi, że pewnego razu modlił się tak żarliwie o pomoc w uwolnieniu więźniów, że duża część kamiennych murów wieży w Angers upadła, umożliwiając im ucieczkę.

Św. Albin błogosławi wiernych
"Żywot św. Albina", XIw.

Św. Albin całą swoją energię poświęcał na walkę o prowadzenie religijnego życia opartego na Bożych przykazaniach przez wszystkie warstwy społeczne. Występował przeciw kazirodczym małżeństwom, co budziło sprzeciw możnowładców, wśród których najczęściej się zdarzały. Zwołał synody w Orleanie w 538, 541 i 549 roku, potępiające te praktyki.

Św. Albin na łożu śmierci
"Żywot św. Albina", XIw.

Jego długoletnim przyjacielem i doradcą był św. Cezary z Arles.


Zmarł 1 marca 550 roku w Angers, został pochowany w kościele p.w. św. Piotra. W 556 roku wzniesiono kościół jemu poświęcony i złożono doczesne szczątki w krypcie. W pobliżu kościoła założono opactwo, również nazwane imieniem św. Albina.

Wieża opactwa św. Albina w Angers

Jego kult rozpowszechnił się w średniowieczu na terenie Niemiec, Anglii i Polski. Św. Wenancjusz Fortunat, biskup Poitiers, napisał jego żywot.

Relikwie św. Albina znajdują się również w katedrze p.w. św. Germana w Paryżu oraz w kościele p.w. św. Pantaleona w Kolonii.

Agidius Ranbeck
"Calendarium benedictinum annuale", Augsburg 1677r.

Patron:
Wzywany w obronie przed piratami i gdy dziecku zagraża śmierć.

Ikonografia:
Przedstawiany w habicie zakonnym lub w stroju biskupim, z paralitykiem lub ślepcem, któremu przywraca wzrok.

Przysłowia:
Na św. Albina rzadka mina, bo post się zaczyna.
.

25 lutego 2010

Św. Walburga

.
Święta przeorysza i dziewica (710-779r.)

Znana również pod imieniem: Walpurga, Valborg, Vappu, Valpuri, Wealdburg, Guibor, Bugga, Vaubourg.

Urodziła się w 710 roku w Dewon, jako córka św. Ryszarda, króla Wessexu i św. Bonny (Wunny). Jej braćmi byli św. Willibald i św. Winebald. Odebrała bardzo staranne wychowanie, od dzieciństwa obdarzona niezwykłymi darami natury i nadnaturalnymi łaskami.


 Kościół p.w. św. Antoniego w Rye, Sussex

Gdy miała 11 lat jej ojciec oddał ją pod opiekę zakonnicom w klasztorze św. Scholastyki w Wimborne, a sam udał się z synami na pielgrzymkę do Italii, zachorował ciężko we włoskiej Lukce i zmarł w lutym 722 roku. Św. Willibald i św. Winebald wstąpili do benedyktynów na Monte Cassino, skąd wezwani przez swego wuja,
św. Bonifacego, udali się do Niemiec. Walburga przywdziała habit zakonny,  przebywała w klasztorze w Wimborne przez 26 lat, ciesząc się opieką ksieni, św. Tatty. Bracia poprosili ją, aby przybyła do Niemiec i pomogła im w pracy apostolskiej, przy zakładaniu żeńskich klasztorów i nauczaniu dziewcząt.

Św. Walburga z towarzyszkami
Tapiseria z warsztatu norymberskiego, 1460r.
Zamek w Harburgu, Szwabia

Wyruszyła z Anglii wraz z 30 zakonnicami w 748 roku, gdy w okolicach kanału La Manche rozpętała się straszna burza, św. Walburga żarliwie modliła się o uciszenie żywiołu, który zagrażał ich życiu i nagle burza ucichła. To wydarzenie przyniosło jej poważanie i cześć. Wraz ze swoimi towarzyszkami dotarła do Turyngii, do św. Willibalda, gdzie z jego pomocą założyła klasztor w Bishofsheim nad rzeką Tauber, którego została przeoryszą. Obaj bracia założyli klasztory męski i żeński w Heidenheim, sprowadzając tam po dwóch latach św. Walburgę. Gdy Winebald sprawujący funkcję przeora w męskim klasztorze zmarł w 761 roku, jego obowiązki przejęła św. Walburga, pełniąc je aż do swojej śmierci.

Klasztor p.w. św. Walburgi w Eichstaett

Zmarła w opinii świętości 25 lutego 779 roku i została pochowana obok św. Winebalda. Zakony w Heidenheim popadły w ruinę w czasie rządów następcy Willibalda, więc w 870 roku biskup Eichstaett Otokar postanowił przywrócić im dawną świetność. W czasie prac zbezczeszczono grób Świętej i ta ukazała się rozżalona we śnie biskupowi. Gdy krótko  potem zawalił się ściana kościoła, odczytano to jako znak niezadowolenia św. Walburgi, więc przeniesiono jej relikwie do kościoła p.w. św. Krzyża (obecnie św. Walburgi) w Eichstaett we wrześniu 870 roku.

 Relikwiarz w kościele p.w. św. Walburgi w Meschede, Westfalia
Kościół p.w. św. Piotra w Monachium, Bawaria
 Kościół p.w. św. Mikołaja w Donaueschingen, Badenia-Wirtembergia

W 893 roku w czasie przekazywania części relikwii do klasztoru w Monheim, biskup Erchanbold odkrył, że mostek Świętej wydziela wonny olej, mający lecznicze właściwości. W XIV wieku śmiertelnie chory biskup Filip z Rathsmahausen dzięki niemu odzyskał zdrowie. Olej płynął on szczególnie obficie w czasie Podniesienia, i wypływa ze świętych szczątków aż do dzisiaj, w październiku i w lutym.

Klasztor w Eichstaett, 1794r.
rys. Maurizio Pedetti

Jedno ramię znajduje się w katedrze w Eichstaett. Część relikwii zniszczyli i zbezcześcili luteranie w czasie reformacji.

Kanonizowana 1 maja 870 roku przez papieża Hadriana II. 

Wnętrze kościoła p.w. św. Walburgi w Eichstaett

Patronka:
Eichstaett, Antwerpii, Groningen, rolników, żeglarzy i uprawiających sporty wodne. Wzywana w obronie przed burzami, głodem, dżumą, kokluszem, chorobą oczu i wścieklizną.

Ikonografia:
Przedstawiana w habicie benedyktyńskim z pastorałem, czasami w towarzystwie swoich braci. Jej atrybutami są: fiolka, korona, księga, psy.

Kościół w Contern, Luksemburg

Legenda:
Pewnego razu poproszono św. Walburgę, aby udała się w okolice Heidesheim, do chorej dziewczynki. W drodze otoczyły ją psy, wściekle ujadając. Zanim ojciec dziewczynki nadbiegł z kilkoma osobami, aby uratować Świętą przed atakiem zwierząt, ta przemówiła do nich i psy uciekły, nie czyniąc jej żadnej krzywdy. Po całej nocy, spędzonej na modlitwie przy łóżku dziecka, rano ku wielkiej radości wszystkich domowników, okazało się, że Pan Bóg ją uzdrowił.

Chciwa kobieta żęła i wiązała snopki zboża w dzień św. Bartłomieja, który był w okolicach Eichstaett wielkim świętem. Wieczorem zaczęła zbierać snopki i wtedy okazało się, że słoma przylgnęła jej do rąk i za nic nie można jej odczepić. Zrozpaczona pielgrzymowała od kościoła do kościoła prosząc o pomoc, ale bez skutku. W końcu udała się do grobu św. Walburgi. Po szczerej modlitwie ślubowała, że już nigdy nie pogwałci przykazania Bożego i będzie czciła niedziele i święta, a wtedy słoma od jej rąk odpadła.

Kościół p.w. św. Walburgi w Eichstaett
Od lewej: św. Ryszard, św. Willibald, św. Walburga, św. Winebald i św. Bonna

Varia:
Noc z 31 kwietnia na 1 maja dla plemion germańskich miała szczególne znaczenie. Zaklęciami próbowano przegonić ostatecznie zimę,  a na górze Brocken w górach Harzu odbywały się pogańskie sabaty. Góra była otoczona legendą ze względu na charakterystyczne zjawisko atmosferyczne, zwane widmem Brockenu lub mamidłem górskim, gdy wydłużony cień patrzącego padał na chmury poniżej z gloriolą wokół głowy. Budziło to strach u okolicznych mieszkańców, wierzących że Brocken to ulubione miejsce diabła i czarownic, zwłaszcza w noc przesilenia. Dlatego w wigilię kanonizacji św. Walburgi bito w dzwony kościelne, wieszano krzyże nad drzwiami domów i posypywano progi stajni egzorcyzmowaną solą, prosząc aby Święta przybyła na pomoc.

.

24 lutego 2010

Św. Etelbert z Kentu

.
Święty król i wyznawca (ok. 552 - 616).

Znany również pod imieniem: Ethelbert, Aibert, Edilbertus, Ethelber, Aedilberct, Aethelbert.

Kościół p.w. św. Edmunda we Fritton, Norfolk

Był synem Eormenryka i prawnukiem legendarnego Hengista - pierwszego króla Kentu. Osiadł na tronie w roku 560. Około roku 588 wziął ślub z pobożną i bogobojną księżniczką Bertą, wnuczką Klodwiga i św. Klotyldy, a córką władcy Paryża - Childeberta. Dzięki związaniu się z Merowingami wzmocnił swoją polityczną pozycję i stał się jednym z najważniejszych władców Brytanii. Childebert postawił dwa warunki, pod jakimi oddał rękę córki Etelbertowi, mianowicie razem z Bertą miał przybyć do Kentu jej kapelan święty biskup Liudhard z Senlis, a Etelbert zobowiązał się, że nie będzie przeszkadzał w praktykowaniu wiary katolickiej. Król spełnił warunki i oddał biskupowi kościół p.w. św. Marcina, zbudowany jeszcze za czasów rzymskich.

Kościół p.w. św. Etelberta w Berkshire

Święty papież Grzegorz Wielki postanowił wysłać misjonarzy do pogańskich Anglów i wiosną 597 roku św. Augustyn wraz ze św. Wawrzyńcem i innymi dotarł do wybrzeży Kentu. Etelbert przyjął ich bardzo życzliwie, podarował im kilka kościołów i pozwolił na wznoszenie nowych.

W 598 roku papież pisał z radością do patriarchy aleksandryjskiego Eulogiusza o powodzeniu misji św. Augustyna, zdając mu relację o przyjęciu chrztu przez ponad 10.000 pogan, a żarliwość , pobożność i zapał w nawracaniu Berty przyrównał do cnót św. Heleny.

Sam Etelbert przyjął chrzest w Zielone Świątki 601 roku z rąk św. Augustyna, a papież napisał do niego list, radując się tym ważnym wydarzeniem. Król Kentu przez ostatnie dwadzieścia lat swojego życia pragnął najbardziej doskonałej jedności z Chrystusem, poświęcając temu pragnieniu wiele modlitw, postów i umartwień. Obdarzył swoich poddanych wolnością religijną, ponieważ wierzył, że gdy tylko poznają naukę Chrystusa sami zapragną głębokiego nawrócenia.


Katedra w Canterbury

Ufundował wiele kościołów i klasztorów, między innymi klasztor pod wezwaniem św. Piotra i św. Pawła oraz katedrę św. Andrzeja w Rochester. Doprowadził do nawrócenia swojego siostrzeńca Seberta (Saberta) z Essexu i Redwalda ze wschodniej Anglii.

Zmarł 24 lutego 616 roku, został pochowany obok Berty (zm. 613) w kaplicy bocznej kościoła p.w. św. Marcina, później został przeniesiony w okolice głównego ołtarza.


Ikonografia:
Przedstawiany w stroju królewskim, czasami z katedrą. Jego atrybutami są: korona, księga.
.

23 lutego 2010

Św. Milburga z Wenlock

.
Święta dziewica i wyznawczyni (zm. w 715r.)

Znana również pod imieniem: Mildburh, Milburgh.

Była córką Merewalda, króla Mercji, i św. Ermenburgi. Jej siostrami były świete ksienie - Mildred z Thanet i Myldgyth. Cała rodzina była bardzo pobożna i całkowicie oddana Chrystusowi.



Św. Milburga opiekowała się ptakami i miała nad nimi tajemniczą władzę, gdy okazało się, że stada ptaków niszczą pobliskie uprawy, św. Milburga poprosiła je, aby tego nie robiły i została przez nie wysłuchana. Znana również z licznych cudów i lewitacji.

Pociągnięta przykładem matki, która po odchowaniu córek wstąpiła do klasztoru,  z pomocą i wsparciem ojca i wuja Wulferyka, założyła około 690 roku klasztor w Wenlock (obecnie Shropshire), przyjmując welon z rąk św. Teodora z Canterbury. Nie odcięła się całkowicie od świata, czasami wyruszała aby nawracać lud zamieszkujący pobliskie wsie. Podczas jednej z takich misji, młody książę który chciał ją przymusić do małżeństwa, wysłał żołnierzy by ją pojmali. Uciekała przed nimi przez potok Corve, którego wody po przejściu Świętej wezbrały, uniemożliwiając żołnierzom pogoń.

Ruiny opactwa w Wenlock

Umarła 23 lutego 715 roku, została pochowana w kościele opactwa, ale po zniszczeniu Wenlock przez wojska duńskie, odkrycie miejsca jej pochówku stało się niemożliwe. Dopiero po odbudowaniu opactwa w 1101 roku przez Rogera de Montgomery, odkryto grób św. Milburgi, z którego wydobywał się przepiękny zapach. Jej doczesne szczątki złożono w głównym ołtarzu kościoła. W 1540 roku cały majątek benedyktynów przejął Henryk VIII, a opactwo zostało zniszczone, stając się źródłem materiałów budowlanych dla okolicznych mieszkańców.

Źródło św. Milburgi


Varia:
Niedaleko Stoke jest źródło nazywane żródłem św. Milburgi, bijące w zagłębieniu starego kamienia. Pierwsza wzmianka o nim pochodzi z 1321 roku. Potem o nim zapomniano i dopiero w XIX wieku ponownie odkryto jego cudowne właściwości, leczące m.in. choroby oczu.
.