9 czerwca 2010

Św. Kolumban z Iony OSB

.
Święty opat i wyznawca (521-597).

Znany również jako: Kolumban Starszy, Kolumba, Coim, Colmcille, Colum, Columbkill, Columbkille, Columcille, Columkill, Combs, Crimthann, Apostoł Piktów.

 Katedra w Chester, Cheshire

Urodził się 7 grudnia 521 roku w irlandzkim Garton, w królewskiej rodzinie rządzącej Irlandią przez sześć wieków, jako syn Fedhlimidh i Eithne z klanu Ui Neill.

Został ochrzczony w Tulach-Dubhglaise (Temple-Douglas) przez kapłana Cruithnechana, który został jego opiekunem i nauczycielem. Od najmłodszych lat przeznaczony do stanu duchownego.

 Kamień na którym miał się urodzić św. Kolumban w Gartan, Donegal

Po osiągnięciu biegłości w czytaniu nauki pobierał w opactwie Moville pod okiem św. Finniana (10.09). Po ukończeniu nauki w Moville udał się na południe, do Leinster, gdzie u wiekowego barda Gemmana uczył się historii Irlandii.

Kościół przy zniszczonym opactwie w Clonard
"Historia monastycyzmu irlandzkiego, 520-1202", 1794r.
il. Austin Cooper

Opuszczając barda, wstąpił do klasztoru w Clonard, którego opatem był św. Finian (12.12), równie pobożny i uczony jak jego imiennik z Moville. Św. Kolumban był jednym z jego dwunastu uczniów nazywanych Dwunastoma Apostołami Irlandii. Święcenia kapłańskie otrzymał z rąk biskupa Etchena z Clonfert, wstępując do klasztoru w Glasnevin (Glas Naoidhen), którego opatem był św. Mobhi (Berchan). Zaraza która w 544 pustoszyła Irlandię, rozproszyła uczniów świętego opata, wtedy też św. Kolumban udał się do Ulsteru.

 Kościół pw. św. Jerzego w Bickley, Kent

Piętnaście lat spędził na głoszeniu Ewangelii i nauczaniu prawd wiary w Irlandii. Łączył modlitwę i naukę z pracą fizyczną. Mając zaledwie dwadzieścia pięć lat ufundował aż dwadzieścia siedem klasztorów w Irlandii, m.in. Derry (546), Durrow (556) i Kells, a także około czterdziestu kościołów. Klasztory w Derry i Durrow były szczególnie bliskie jego sercu, w Derry właśnie zaplanował pielgrzymkę do Rzymu i Jerozolimy. Święty dotarł tylko do Tours, skąd przywiózł kopię Ewangelii, która przez prawie sto lat leżała złożona na piersi św. Marcina. Księgę podarował klasztorowi w Derry.

Św. Kolumban płynie na wyspę Iona
Znaczek angielski z 1997 roku, emisja z okazji 1400. lecia chrystianizacji Anglii

Gdy wybuchła wojna pomiędzy klanami, a niesprawiedliwości króla Diarmaida poruszały św. Kolumbana do głębi, postanowił udać się na dobrowolne wygnanie.
Z dwunastoma towarzyszami w łodzi, przemierzył Morze Irlandzkie i wylądował na bezludnej wyspie Hy (Iona) w wigilię Zesłania Ducha Świętego, dnia 12 maja 563 r.

Na skalistej wysepce, długiej na trzy i szerokiej na dwa kilometry, wybudował opactwo, początkowo z drewna: kościół, refektarz i cele dla zakonników. Św. Kolumban spał na ziemi, z głową na kamieniu, przez ponad trzydzieści lat.

Opactwo Iona, Hebrydy Wewnętrzne

Dzieło zapoczątkowane przez niego rozwijało się i wkrótce Iona okazała się zbyt mała, więc zaczęto zakładać kolejne fundacje. Wyspa w krótkim czasie stała się najważniejszym miejscem ewangelizacji Piktów, Szkotów i mieszkańców północnej Anglii. Św. Kolumban wyruszył do najdzikszych dolin Szkocji, na Hebrydy i do Kaledonii.
 
U bram króla Bridei
"Historia Szkocji", 1906r.
il. John R. Skelton

Namaścił na króla Szkocji Aidana Argylla na słynnym kamieniu Scone, który znajduje się w opactwie w Westminster. Król Piktów Brude (Bridei) i jego poddani nawrócili się dzięki cudom jakich dokonał św. Kolumban. Król nie chciał wpuścić misjonarza, któremu towarzyszyli św. Comgall i św. Kanizjusz (Kenneth), ale gdy Święty pomodlił się i uczynił znak krzyża na bramie, śruby same powypadały i mnisi weszli do zamku.

Nauczyciel duchowy św. Corbmaca, którego mianował opatem w Durrow, św. Felima z Kilmore, św. Drostana, św. Fergny Białego i św. Fintana z Clonenagh.

Breacbennah
W relikwiarzu miały się znajdować kości św. Kolumbana
Museum of Scotland w Edynburgu

8 czerwca 597 roku kopiował psalmy, przy wersie "Bójcie się Pana, święci Jego, gdyż bogobojni nie doświadczają biedy" zatrzymał się i powiedział współbraciom, że resztę będzie musiał dokończyć jego kuzyn, św. Baithin (Cominus). Zmarł następnego dnia u stóp ołtarza, został pochowany w małej kaplicy w opactwie. Dwieście lat później Duńczycy zniszczyli klasztor. W 849 roku relikwie przeniesiono do katedry w szkockim Dunkeld i opactwa w Kells. Relikwie z Dunkeld przeniesiono w czasach reformacji do Irlandii, aby uchronić je przed zniszczeniem i zbezczeszczeniem. Niektóre źródła podają, że relikwie zakopano na terenie przy katedrze i do dziś nie zostały odnalezione.

Głównym źródłem informacji o św. Kolumbanie jest "Vita Columbae" napisany przez św. Adomnana, dziewiątego opata Iona.

Pozostałości opactwa w Kells, Meath

Patron:
Szkocji, Irlandii, irlandzkiego miasta Derry, poetów, introligatorów. Wzywany w obronie przed powodzią.

Ikonografia:
Przedstawiany w habicie benedyktyńskim. Jego atrybutem jest: księga, zwój, model klasztoru, statek, gołąb.
.