Św. Cecylia z Rzymu

.

Święta dziewica i męczenniczka (zm. ok. 117).

Jacques Blanchard, XVIIw.

Ermitaż w Sankt Petersburgu

Urodziła się w rodzinie rzymskiego patrycjusza, jako jedyne dziecko. Nawróciła się, a po przyjęciu Chrztu Św. złożyła ślub czystości. Została zmuszona przez rodziców do zawarcia małżeństwa z poganinem Walerianem, z Bożą pomocą udało jej się nawrócić nie tylko męża, ale i jego brata Tyburcjusza.

Św. Cecylia i św. Walerian

"Złota legenda" J. de Voragine

Obaj bracia zajmowali się pochówkiem zamęczonych chrześcijan, czym narazili się prefektowi Almachiuszowi, który skazał ich obu na śmierć. Ich ciała odnalazła św. Cecylia, a gdy chciała ich pogrzebać przy drodze appijskiej, została pojmana
i aresztowana.

Św. Cecylia przed sądem

Domenichino, 1617-18

Luwr w Paryżu

Próbowano ją zmusić do wyrzeczenia się wiary i oddania hołdu pogańskim bożkom, a gdy to się nie udało, miała zostać uduszona w łaźni. Gdy to się nie udało, prefekt rozkazał ściąć ją mieczem. Kat trzykrotnie ciął w szyję, nie mogąc odebrać jej życia, a św. Cecylia żyła jeszcze przez trzy dni, aż otrzymała Komunię.

Męczeństwo św. Cecylii

Carlo Saraceni, ok. 1610r.

Los Angeles County Museum of Art w Los Angeles

W 882 roku nienaruszone ciało św. Cecylii odnaleziono w katakumbach
św. Kaliksta, przeniesiono je do bazyliki NMP na Zatybrzu, którą wzniesiono
w IV wieku na miejscu domu Świętej. Gdy w czasie remontu, w 1599 roku, kardynał Paweł Emilian Sfondrati polecił otworzyć sarkofag, okazało się, że jej ciało nie uległo rozkładowi. Kardynał zlecił rzeźbiarzowi Stefanowi Maderno uwiecznienie św. Cecylii w takiej postaci, w jakiej ją odkryto w sarkofagu.

Stefano Maderno, 1600

Bazylika p.w. św. Cecylii w Rzymie

W spisie relikwii walenckiej katedry znajdował się fragment żebra Świętej.
W weneckim Torcello, w katedrze p.w. Wniebowzięcia NMP przechowywana jest relikwia czaszki św. Cecylii.

Ekstaza św. Cecylii

Bernardo Cavallino, 1645r.

Museo Nazionale di Capodimonte w Neapolu, Kampania

Imię św. Cecylii wymieniane jest w Kanonie Rzymskim oraz w Litanii do Wszystkich Świętych.

Jean Baptiste Theodon, 1703r.

Kolumnada Berniniego

Kult św. Cecylii w Polsce
Jako patronka muzyków była czczona od średniowiecza. W połowie XVII wieku
w Warszawie istniało Bractwo św. Cecylii, które miało w kościele p.w. św. Marcina ołtarz, w kościele tym w latach 1907-10 wstawiono witraż z Jej wizerunkiem.

Wizerunki św. Cecylii znajdują się m.in. w kaplicy w poznańskiej katedrze, jest to obraz namalowany przez Guercino. Renesansowy posążek wyobrażający Świętą znajduje się w kościele p.w. św. Idziego w Krakowie, a w w sandomierskiej katedrze rzeźba z XVII wieku.

 Bazylika p.w. św. Cecylii (Santa Cecilia in Trastevere) w Rzymie

Wnętrze katedry p.w. św. Cecylii w Albi, Midi-Pyrenees

Patronka:
Francuskiej archidiecezji i miasta Albi oraz archidiecezji Omaha.
Chórzystów, lutników, muzyków, organistów, poetów i śpiewaków.

Ikonografia:
Przedstawiana jako młoda kobieta w stroju z epoki, grająca na organach, harfie, lutni lub cytrze. Jej atrybutem jest: palma, lilia, harfa, organy, anioł, płonąca lampa, miecz.

 

Św. Cecylia z aniołami

Antiveduto Gramatica, 1620-25

Kunsthistorisches Museum we Wiedniu

Impresje muzyczne:
Marc-Antoine Charpentier "Caeciliae, virgo et martyr" (1677, oratorium)
Henry Purcell "Ode for St Cecilia (Hail bright Cecilia!)" (1692)
Johann Caspar Ferdinand Fischer "Missa Sanctae Ceciliae"
Alessandro Scarlatti "Messa di Santa Cecilia"
Jan Dismas Zelenka "Missa Sanctae Caeciliae" (1722)
George Friedrich Handel "Ode for St Cecilia's Day" (1736)
Joseph Haydn "Missa Sanctae Ceciliae" (1766)
Franciszek Lessel "Kantata na dzień św. Cecylii" (1812)
Georg Valentin Roeder "Caecilia oder Die Feier der Tonkunst"
Charles Gounod "Messe solenelle de Sainte Cecilie" (1855)
Franz Liszt "Sancta Caecilia" (1874)
Ernest Chausson "La legende de Sainte Cecile" (1891)
Antoni Chlondowski, Idzi Ogerman-Mański "Śpiewy ku czci św. Cecylii" (1933)
Licinio Refice "Cecilia" (1934)
Benjamin Britten "Hymn to St Cecilia" (1940-42)
Gerald Finzi "For Saint Cecilia" (1946-47)
Arvo Part "Cecilia, vergine romana" (2000, kantata)
Frederik Magle "Cantata for St Cecilia's Day"

Charles Hoyan, ok. 1630r.

Katedra p.w. św. Juliana w Le Mans, Sarthe

Varia:
Giovanni Pierluigi da Palestrina założył w Rzymie stowarzyszenie muzyczne zajmujące się propagowaniem muzyki kościelnej, zatwierdzone przez papieża Grzegorza XIII. W 1847 roku papież Pius IX przekształcił je w Akademię Muzyczną św. Cecylii (Accademia Nazionale di Santa Cecilia), istniejącą do dzisiaj.

W 1867 roku ks. kanonik  Witt założył Stowarzyszenie św. Cecylii (Caecilienverein), które zostało zatwierdzone przez papieża Piusa IX w 1870 roku. Celem stowarzyszenia było odrodzenie i propagowanie muzyki religijnej w duchu i intencji Kościoła, opartej na przepisach liturgicznych.

John Strudwick, 1895-96

Sudley House w Liverpoolu, Merseyside

W Polsce ideę ruchu cecyliańskiego zapoczątkował ks. Józef Surzyński
w 1884 roku. W archidiecezjach zaczęły powstawać związki chórów kościelnych.

Od 1994 roku istnieje Ogólnopolski Związek Chórów Kościelnych Caecilianum.

Ekstaza św. Cecylii (w środku), ze św. Marią Magdaleną i św. Pawłem oraz św. Janem i św. Augustynem

Rafaello Sanzio, 1514r.

Pinacoteca Nazionale w Bolonii

W klasztorze św. Cecylii w Rzymie siostry benedyktynki tkają paliusze z wełny baranków poświęconych w dzień św. Agnieszki.

Michel van Coxcie, 1569r.

Museo del Prado w Madrycie

Przysłowia:
Gdy na św. Cecylii grzmi, rolnik o dobrym roku śni.
Święto Cecylii jesień umili.

 Róża angielska "St Cecilia"

Lektura:
Jakub de Voragine "Złota legenda" - "Żywot św. Cecylii"

.