Św. Edward Wyznawca

.

Święty król, wyznawca (1002-1065 ).

Syn Ethelreda II i Emmy, córki Ryszarda Nieustraszonego, króla Normandii, urodził się w angielskim Islip.  W 1013r. musiał uciekać wraz z matką do Normandii przed najazdami wojsk duńskich. Pozostawał tam na dworze swojego dziada przez 27 lat. Zasłynął już wtedy ze swoich cnót i niezwykłej pobożności. Po śmierci Hardekanuta, swojego przyrodniego brata, został powołany na tron ojcowski, przy wielkim wsparciu ze strony księcia Godwina, którego córkę Edytę poślubił w 1044r.

Koronacja Edwarda

Illustrated London News, rys. S. Bigg, 1902

Ceremonię koronacyjną w katedrze w Winchester poprowadził arcybiskup Canterbury św. Eadsin i arcybiskup Yorku Aelhic. Edward jako panujący odznaczał się dobrocią, jako chrześcijanin - dobrocią i szczodrobliwością w stosunku do ubogich, przywiązaniem do Kościoła, wielkim nabożeństwem do św. Piotra, którego sobie obrał za patrona, bezgraniczną miłością ku Chrystusowi, któremu czystość w małżeństwie poświęcił. Wśród ludu jego imię opromienione było aureolą mądrego prawodawcy i męża skromnego i surowych obyczajów.

Katedra w Lichfield, Staffordshire

Jako, że nie mógł się udać na pielgrzymkę do grobu św. Piotra, do czego się zobowiązał, papież zwolnił go ze ślubów, ale pod warunkiem, że przebuduje kościół p.w. św. Piotra w Westminster. Przebudowa miała miejsce w latach 1045-1050, wzorem było francuskie opactwo w Cluny. Świątynię konsekrowano na tydzień przed śmiercią Edwarda, 28 grudnia 1065r.

Król Edward ogląda budowę opactwa Westminster

Richard Caton Woodville - History of the Nation

Edward zmarł 5 stycznia 1065r. Papież Aleksander III zaliczył go w poczet świętych w 1161, a papież Innocenty VI nakazał jego święto obchodzić w całym Kościele w dniu 13 października, w rocznicę uroczystego przeniesienia jego relikwii w 1163r. przez arcybiskupa św. Tomasza Becketa przy obecności króla Henryka II. Z tej okazji kazanie wygłosił św. Elred z Rievaulx, opat cystersów.

Serce św. Edwarda pozostało od samego początku w tym samym miejscu, w jakie je uroczyście przeniesiono po kanonizacji - w Opactwie Westminster, a 13 października jest obchodzone jako główne święto. W Opactwie znajdowały się również regalia królewskie, traktowane jako relikwie i były one używane przy wszystkich koronacjach począwszy od XIII w. aż do momentu, gdy Oliwer Cromwell nakazał ich zniszczenie w 1641r.

Św. Edward (w środku) i św. Edmund (po lewej) prezentują króla Ryszarda II

Dyptyk z Wilton, XIV w.

National Gallery, Londyn

Patron:
Anglii i królów angielskich, rozdzielonych małżonków.

Ikonografia:
Przedstawiany jako wysoki mężczyzna z brodą, w królewskim płaszczu. Czasami niesie chorego lub uzdrawia trędowatego. Jako król w podeszłym wieku, oferujący złoty pierścień lub monetę św. Janowi przebranemu za żebraka. Jego atrybutami są: anioł, berło, miecz i kubek.

Legenda:
Pewnego dnia Edward jechał konno na uroczystą ceremonię do kaplicy św. Jana Ewangelisty w Essex i po drodze spotkał żebraka, błagającego go o pomoc. Niestety król nie miał przy sobie pieniędzy, więc zdjął z ręki drogocenny złoty pierścień i wręczył go starcowi.
Kilka lat później dwóch angielskich pielgrzymów podróżujących przez Ziemię Świętą znalazło się w tarapatach. Pomógł im starszy mężczyzna, który powiedział im że jest św. Janem Ewangelistą. Miał na palcu piękny złoty pierścień, ten sam który przed kilkoma laty Edward dał żebrakowi. Podał im go prosząc, aby oddali go królowi Edwardowi i przekazali mu, że w ciągu sześciu miesięcy spotka się ze św. Janem Ewangelistą w niebie.