Św. Ambroży Edward Barlow OSB

Święty kapłan i męczennik (1585-1641).

Znany również jako: Ambroży Brereton, Ambroży Radcliffe.

Barlow Hall, ok.1910r.

Ambroży Edward urodził się w listopadzie 1585 roku w Barlow Hall, nieopodal Manchesteru, jako czwarty syn sir Aleksandra Barlowa i jego żony Marii. Dziadek chłopca, sir Aleksander Barlow senior, krótko przed narodzinami wnuka zmarł w więzieniu za odmowę udziału w obowiązkowych nabożeństwach anglikańskich. Prawie cały majątek Barlowów został skonfiskowany. Rodzice obawiając się dalszych prześladowań przyjęli anglikanizm.

Św. Ambroży Edward Barlow OSB

John Payne, staloryt, poł. XVIIw.

W tym okresie szaleństwo antykatolickie w Anglii osiągnęło swoje apogeum. Nieodrodna córka Henryka VIII, Elżbieta I Tudor, dbała bardzo o to, aby jej poddani przestrzegali Aktu Supremacji z 1534 roku i uznawali w niej głowę Kościoła w Anglii. Miały jej w tym pomóc tzw. prawa karne (penal laws), które uczyniły z katolików ludzi drugiej kategorii. W 1559 roku ogłoszono Statuty o supremacji i jedności, które wierność Stolicy Apostolskiej uznawały za zdradę stanu, karaną konfiskatą mienia i śmiercią przez powieszenie, otwarcie wnętrzności i poćwiartowanie. Jednocześnie wprowadzono konieczność posiadania zgody na wyjazd z kraju. W 1581 roku zaostrzono przepisy wymierzone w katolików Aktem o utrzymaniu w posłuszeństwie poddanych Jej Królewskiej Mości. Kara śmierci groziła za nawracanie i konwertowanie na katolicyzm, a udział we Mszy św. obłożoną wysoką grzywną i więzieniem. Jednocześnie nałożono na poddanych Elżbiety obowiązek w anglikańskich nabożeństwach. Cztery lata później, w tym samym roku w którym na świat przyszedł św. Ambroży, ogłoszono kolejne penal law – Akt przeciw jezuitom, księżom seminaryjnym oraz innym podobnym nieposłusznym osobom. Ustawa uderzała w duchownych, którzy potajemnie wyjechali z kraju na studia teologiczne do angielskich kolegiów w Douai, Rzymie, Sewilli, Lizbonie, i Valladolid, a po święceniach wracali na wyspę. Karano śmiercią nie tylko duchownych, ale i wszystkie osoby, które udzielały im schronienia. W 1605 roku proklamowano Akt ku zapobieżeniu i uniknięciu niebezpieczeństw mogących płynąć od papistowskich rekuzantów, czyli tych którzy odmawiali uznania supremacji królewskiej nad Kościołem w Anglii. Zakazywało ono katolikom przebywania w obrębie 10 mil od Londynu oraz poruszania się dalej niż 5 mil od miejsca zamieszkania (ażeby wyruszyć w podróż dłuższą niż 5 mil, katolik musiał uzyskać pozwolenie władz świeckich albo anglikańskiego biskupa). Ustawa zakazywała katolikom wykonywania szeregu zawodów (lekarza, prawnika, aptekarza, urzędnika królewskiego, oficera). Katolicy zostali również poddani upokarzającemu upośledzeniu majątkowemu, ponieważ jeśli ślub nie został im udzielony przez duchownego anglikańskiego, wówczas katoliccy małżonkowie tracili prawo do dziedziczenia po sobie. Dodatkowo każdy rekuzant był pozbawiony prawa podejmowania czynności prawnych przed królewskimi sądami, a jego świadectwo jako świadka przed sądem było automatycznie uznawane za nieważne. Kolejne, równie surowe, prawa ogłoszono w 1673, 1678, 1688, 1699 i 1722. 

Kolegium Angielskie w Douai

W 1597 roku dwunastoletniego Ambrożego oddano pod opiekę jego majętnemu krewnemu sir Uryanowi Leigh. Atmosfera jego dworu i wpływ starszego brata sprawiły, że w 1607 roku młodzieniec nawrócił się na katolicyzm. Gdy odkrył, że jego życiowym powołaniem jest kapłaństwo wyruszył na studia do Kolegium Angielskiego św. Jerzego we francuskim Douai. Jesienią 1610 roku przeniósł się do Kolegium Angielskiego św. Albana w hiszpańskim Valladolid. Po pięciu latach powrócił do Douai, gdzie przebywał również jego brat o. Wilhelm Rudesind Barlow, i wdział benedyktyński habit. W 1617 roku otrzymał święcenia kapłańskie i wkrótce odpłynął do Anglii.

 Zamek Lancaster, Lancastershire

Na kilka dni zatrzymał się w Barlow Hall, potem wyruszył do rezydencji Morley Hall, w której schronienia udzielił mu rekuzant sir Tomasz Tyldesley. Ojciec Ambroży, z narażeniem życia, zaczął potajemnie odprawiać Msze św. w całej okolicy. W niedzielę Zmartwychwstania Pańskiego 1641 roku celebrował w Morley Hall Mszę św. dla prawie 100 wiernych. Ledwo zdążył odczytać ostatnią Ewangelię, gdy anglikański proboszcz z wikariatu w leżącym nieopodal Leigh wraz z uzbrojonymi mężczyznami ze swojej kongregacji napadli nań i porwali. Benedyktyna zawieziono do sędziego pokoju w Winwick, a ten nakazał odtransportowanie go na zamek Lancaster.

 Relikwie głowy św.Ambrożego

Rozprawie, która rozpoczęła się 7 września 1641 roku przewodniczył sir Robert Heath. Ojciec Ambroży odmówił wyrzeczenia się wiary i złożenia przysięgi na Akt Supremacji, dlatego już następnego dnia ogłoszono wyrok, w którym zarzucano mu zdradę stanu i skazano na wyjątkowo okrutną karę śmierci (hanged, drawn and quartered). Dnia 10 września rozpiętego na drewnianej ramie zaciągnięto go na miejsce kaźni i powieszono na krótko, tak aby nie zdążył się udusić. Kat odciął skazańca i wypatroszył, a wnętrzności spalił na oczach półprzytomnej ofiary. Kres męce położyło ścięcie głowy. Ciało męczennika poćwiartowano, a głowę zatknięto na pice, ku przestrodze. 

 Czterdziestu Męczenników Anglii i Walii

15 grudnia 1925 roku papież Pius XI ogłosił o.Ambrożego Barlowa OSB błogosławionym, a 25 października 1970 roku papież Paweł VI dokonał uroczystej kanonizacji w gronie Czterdziestu Męczenników Anglii i Walii (vide: św. Małgorzata Cliterhow, św. Ryszard Reynolds, św. Henryk Walpole, św.Augustyn Webster, św. Kutbert Mayne, św. Jan Roberts, św. Jan Plessington, św. Jan Rigby).

 Wardley Hall, Lancashire

Angielskim katolikom udało się uratować relikwie św. Ambrożego i tak relikwia głowy jest przechowywana w pałacu biskupim Wardley Hall, a relikwia ręki w opactwie Stanbrook, nieopodal Worcester.