29 marca 2010

Św. Bertold z Góry Karmel

.
Święty kapłan i przeor (zm. 1195r.)

Znany również pod imieniem: Bertold z Kalabrii, Bartoldus.


Urodził się w Solignac, nieopodal Limoges, w rodzinie szlacheckiej. Studiował teologię na uniwersytecie w Paryżu, tam też przyjął święcenia kapłańskie.

Wyruszył na II Krucjatę (1147-49) ze swym kuzynem Aymerykiem z Melefaidy (Albertem), znalazł się w Antiochii w czasie oblężenia przez Saracenów. Wtedy też złożył ślub, że jeśli chrześcijanie odniosą zwycięstwo założy zakon, co też się stało
i wraz z dziesięcioma towarzyszami udał się na Górę Karmel, wybudował tam klasztor i kaplicę poświęconą Błogosławionej Dziewicy Maryi, nieopodal groty proroka Eliasza.


Góra Karmel

Gdy Aymeryk został patriarchą Antiochii poprosił św. Bertolda, aby został przeorem
w założonym przez siebie zgromadzeniu oraz nadał im regułę.

Św. Bertold przez czterdzieści pięć lat, do końca swych dni mieszkał na Górze Karmel. Zmarł 29 marca 1195 roku, a jego grób był świadkiem wielu cudów.

Museum voor Religieuze Kunst w Uden, płn. Brabancja

Patron:
Karmelitów.

Ikonografia:
Przedstawiany w habicie, czasami z długą białą brodą. Jego atrybutami są: klasztor, kij.

Varia:
Przez niektórych historyków św. Bertold uważany jest za założyciela karmelitów. Następca św. Betolda, św. Brokard, poprosił patriarchę jerozolimskiego Alberta
o nadanie reguły (tzw. "reguła życia"), zgodnej z życiem jakie mnisi prowadzili na Górze Karmel, została zatwierdzona przez papieża Honoriusza III w 1226 roku.
.

28 marca 2010

Św. Speusz z Nursji

.
Święty opat i wyznawca (zm. 513r.)

Znany również pod imieniem: Spes, Spes z Campi.

Według "Dialogów" św. Grzegorza, św. Speusz około roku 471 nieopodal Nursji wybudował kaplicę poświęconą Matce Bożej oraz klasztor Cample (później
św. Eutycjusza).

Opactwo św. Eutycjusza

Przez czterdzieści lat był niewidomy, znosząc swoje kalectwo z pokorą i cierpliwością.

Krótko przed śmiercią odzyskał wzrok z Boskim poleceniem przyuczenia do zasad życia monastycznego dwóch pustelników, św. Eutycjusza i św. Florencjusza, co też gorliwie wypełniał przez czternaście dni. Piętnastego dnia przyjął Komunię Świętą
i zaintonował tak jak zwykle śpiew chorału. Po krótkiej chwili mnisi ujrzeli jak z ust ulatuje mu gołębica i w tym samym momencie św. Speusz skonał,
dnia 28 marca 513 roku.

Patron:
Niewidomych. Wzywany w chorobach oczu.

Ikonografia:
Przedstawiany w stroju opata, z pastorałem.
.

27 marca 2010

Św. Rupert z Salzburga

.
Święty biskup i wyznawca (ok. 650-718).

Znany również pod imieniem: Ruprecht, Hrodperht, Hrodpreht, Roudbertus, Rudbertus, Robert.

Kościół p.w. św. Antoniego w Ortisei, Trydent-Górna Adyga
Johann Vinazer, 1684r.

Urodził się ok. 650 roku w Wormacji (Worms), w rodzinie franko-niemieckich Robertynów, spokrewnionych z Merowingami. Kształcił się u misjonarzy irlandzkich w Wormacji, tam też przyjął święcenia kapłańskie. Książę Bawarii Teodo II, na prośbę swej żony Regintrudy (córki Dagoberta i chrześcijanki), zaprosił św. Ruperta do swego kraju, aby lud bawarski zapoznał z wiarą i obyczajami chrześcijańskimi.

Chrzest Theodo II
Ludwig Hailer, 1839r.
Katedra p.w. św. Piotra w Ratyzbonie

Uznając w tym zaproszeniu wyraźny głos Boga, św. Rupert udał się do Rzymu
z prośbą o błogosławieństwo. Papież nie tylko mu pobłogosławił, ale mianował i wyświęcił na biskupa. W towarzystwie kilku kapłanów udał się do Ratyzbony, gdzie został uroczyście przyjęty przez księcia i jego żonę. W krótkim czasie, w 696 roku,  ochrzcił bawarskiego władcę i wielu możnych panów, a za przykładem władcy poszedł prosty lud. Wraz z kapłanami udał się do Wiednia, później do Karyntii, fundując klasztory i kościoły. Osiadł nad jeziorem Walońskim w Seekirchen, gdzie ufundował kościół.

Altoetting
Kaplica otoczona kościołami

Św. Rupert ochrzcił również bawarskiego księcia Ottona i jego poddanych, a w Altoetting na miejscu pogańskiego kultu polecił wybudować kościółek, do którego przekazał cudowną figurę Matki Bożej.

Salzburg, miedzioryt z 1740r.
"Salzburskie kościoły" C. Remshart

Dotarł do ruin rzymskiego Juvanum, a że dawniej kwitło tu chrześcijaństwo postanowił św. Rupert założyć w tym miejscu biskupią stolicę. Książę Teodo podarował mu ziemię, a biskup wybudował pierwszy w Austrii kościół p.w. św. Piotra i potrzebne dla księży budynki, dając początek okazałemu miastu, nazwanemu Salzburgiem. Dla swojej siostry, św. Erentrudy, ufundował benedyktyński klasztor Nonenberg. Ponieważ zaczęto odczuwać brak księży, wyruszył zatem do Francji, skąd sprowadził dwunastu pobożnych i gorliwych kapłanów, rozsyłając ich po całej diecezji i budując im kościoły.

Katedra p.w. św. Ruperta w Salzburgu

Przeczuwając zbliżający się kres życia, święty biskup objechał jeszcze raz całe swoje obszerne biskupstwo, wzywając do wierności Chrystusowi, napominając kapłanów aby sumiennie sprawowali święty urząd. Z nadchodzącym Wielki Postem wrócił do Salzburga i ciężko zachorował.

W niedzielę Zmartwychwstania Pańskiego odprawił solenne nabożeństwo i przyjął Komunię Świętą. Wróciwszy z kościoła zwołał duchowieństwo, któremu udzielił zbawiennych rad i błogosławieństwa, wyznaczył na swego następcę pobożnego św. Wirgila i ze spokojnym obliczem zasnął w Panu dnia 28 marca 718 roku. Został pochowany w założonym przez siebie benedyktyńskim opactwie, w kościele p.w. św. Piotra. Gdy św. Wirgiliusz ukończył budowę salzburskiej katedry,
24 września 774 roku, uroczyście przeniesiono do niej doczesne szczątki św. Ruperta. 24 września 1628 roku relikwie na polecenia arcybiskupa Paris von Lodron złożono pod głównym ołtarzem w nowej katedrze.

Fresk z XIXw.

Patron:
Salzburga, Karyntii, górników solnych.

Ikonografia:
Przedstawiany w stroju biskupa. Jego atrybutami są: pastorał, mitra, katedra, cudowna figura z Altoetting, baryłka soli.

Impresje muzyczne:
W.A.Mozart "Vesperae Solennes de Confessore" K339
.

26 marca 2010

Św. Małgorzata Cliterhow


Święta męczenniczka (1556-1586).

Znana również jako: Małgorzata Middleton, Perła Yorku, Małgorzata Clitheroe.


Urodziła się w 1556 roku w Yorku, w protestanckiej rodzinie Tomasza i Jane Middleton, jako jedna z pięciorga dzieci. Jej ojciec był świecarzem, przez dwa lata pełnił funkcję szeryfa Yorku, zmarł gdy Małgorzata miała 14 lat.

Małgorzacie przyszło żyć w bardzo trudnych czasach. W 1558 roku tron królewski objęła Elżbieta I Tudor, większość Anglików była katolikami i katolikami pozostać chciała. Zanim zdali sobie sprawę, że nowa królowa naprawdę zamierza zniszczyć Kościół, było już za późno.


Dom Małgorzaty i Johna Clitherow w Yorku

8 lipca 1571 roku, w wieku 15 lat, poślubiła Johna Cliterhow, bogatego rzeźnika i szanowanego mieszkańca Yorku. Byli szczęśliwym małżeństwem, mieli trójkę dzieci: Annę, Henryka i Wilhelma. W 1574 roku nawróciła się i przyjęła chrzest, jej mąż nie stawiał jej w tym żadnych przeszkód (jego brat Wilhelm był katolickim księdzem).

W tym samym czasie potwierdził swoją przynależność do kościoła Anglii i został mianowany podkomorzym Yorku. Małgorzata stała się katoliczką, ponieważ jak powiedziała swojemu spowiednikowi, ks. Johnowi Mush: "nie znalazła istoty, prawdy ani chrześcijańskiego pocieszenia u pastorów nowego kościoła, ani też w nowej doktrynie, ale w świadectwie wielu księży i świeckich, którzy cierpieli w obronie prawdziwej wiary i za praktykowanie tej wiary".

Figura w domu św. Małgorzaty

Szybko stała się ostoją dla prześladowanych katolików w północnej Anglii, pomogła powrócić do Kościoła wielu ludziom. Była bardzo pobożna, modliła się przynajmniej 1,5h dziennie, przez cztery dni w tygodniu pościła, regularnie słuchała Mszy Świętej i spowiadała się. W domu Cliterhowów przy Shambles potajemnie odprawiano Mszę Świętą i ukrywano księży katolickich, w tym brata Johna Clitherow.

W 1581 roku wydano "Akt o utrzymaniu w posłuszeństwie poddanych Jej Królewskiej Mości", który przewidywał karę śmierci dla nawracających i nawróconych, wysokie kary i grzywny za odprawianie i słuchanie katolickiej Mszy Świętej, a uczestnictwo w anglikańskich nabożeństwach stało się obowiązkowe, uchylanie się było karane więzieniem i wysoką grzywną. Nastały jeszcze cięższe czasy dla katolików w Anglii, Małgorzata była więziona kilkakrotnie za odmawianie udziału w anglikańskich nabożeństwach. W czasie jednego z nich urodził się jej syn Wilhelm.

Kolejny akt wymierzony w katolików promulgowano w 1585 roku, był to "Akt przeciw jezuitom, księżom seminaryjnym oraz innym podobnym, nieposłusznym osobom", w myśl którego kara śmierci groziła każdemu jezuicie lub kapłanowi przybyłemu do Anglii oraz wszystkim osobom udzielającym im schronienia. Pomimo ryzyka Małgorzata pomagała ukrywać kapłanów, mówiąc "z łaski Bożej wszyscy kapłani będą jeszcze milej widziani niż kiedykolwiek i zrobię co tylko będę mogła, aby rozwijać katolicką służbę Bogu".

Egzekucja

Syn Małgorzaty i Jana, Henryk, został wysłany do Douai, do seminarium we Francji. Fakt ten został uznany przez władze za przestępstwo. Rada Północna ustanowiona dla przeprowadzania królewskiej polityki w odległej części kraju, wezwała w marcu 1586 roku Johna Clitherowa, zażądano aby wytłumaczył się z pobytu syna za granicą, ale ten odmówił jakichkolwiek wyjaśnień, udając oburzenie że tak szanowanego protestanckiego urzędnika przesłuchuje się w ten sposób. W domu Clitherowów urządzono przeszukanie, początkowo nic nie znaleziono, ale ich flamandzki gość zdradził władzom wszystko. Pokazał skrytki, gdzie znaleziono paramenta, mszał i szaty używane do odprawiania Mszy Świętej, jak również pokoik, w którym mieszkali ukrywani księża z tajnym przejściem umożliwiającym ucieczkę.

Dwójkę dzieci, Annę i Wilhelma, odebrano rodzicom i wywieziono do protestanckich rodzin wiernych królowej. Małgorzatę aresztowano, była wtedy w ciąży z czwartym dzieckiem. Nie chciała procesu, ponieważ bała się, że jej dzieci i służba będą wzywane na świadków, co oznaczałoby tortury dla nich. Za odmowę procesu groziła śmierć - "peine forte a dure".

Rankiem 26 marca 1586 roku, w Wielki Piątek, po trzech dniach w najgorszej części więzienia, bez chleba i wody, przyprowadzono św. Małgorzatę na miejsce egzekucji i rozebrano do naga. Położono ją na kamiennej posadzce, na której leżał kamień wielkości dłoni i przygnieciono Małgorzatę drewnianą płytą, na którą kładziono ciężkie odważniki, miażdżąc ją powoli na śmierć. Zmarła po kwadransie, gdy mały kamień złamał jej kręgosłup, ostatnimi słowami jakie wypowiedziała były: "Jezu, zmiłuj się nade mną!". Przez sześć godzin jej ciało leżało jeszcze pod tym ciężarem. Rękę Świętej udało się ukryć, obecnie (w doskonałym stanie) jest przechowywana w Bar Convent w Yorku.

W krótkim czasie po jej śmierci jej spowiednik, ks. John Mush, napisał jej życiorys ze szczegółowym opisem ostatnich dni.

Czterdziestu Męczenników Anglii i Walii

Jej kult zatwierdził 8 grudnia 1929 roku papież Pius XI, 15 grudnia została beatyfikowana, a 25 października 1970 roku Małgorzata została kanonizowana przez papieża Pawła VI w grupie Czterdziestu Męczenników Anglii i Walii (vide: św. Augustyn Webster, św. Henryk Walpole, św. Ryszard Reynolds, św. Kutbert Mayne, św. Jan Plessington, św. Jan Roberts, św. Jan Rigby, św. Ambroży Edward Barlow).

Św. Małgorzata jest pierwszą męczenniczką z czasów prześladowań królowej Elżbiety I. Córka  Świętej została zakonnicą, a obaj synowie księżmi.

Patronka:
Konwertytów, męczenników.

Ikonografia:
Przedstawiana w stroju elżbietańskim, klęcząca lub w czasie męczeńskiej śmierci.

25 marca 2010

Św. Łucja Filippini MPF

.
Święta dziewica i zakonnica (1672-1732).


Urodziła się 13 stycznia 1672 roku w toskańskim Corneto-Tarquinia. Nie miała jeszcze roku, gdy zmarła jej matka, a sześć lat później zmarł ojciec. Wychowaniem dziewczynki zajęła się rodzina wuja. I Komunię przyjęła w benedyktyńskim klasztorze św. Łucji, w którym pobierała nauki. Biskup Montefiascone, Marc Antonio Barbarigo, wysłał pobożną i oddaną Łucję w 1692 roku na naukę do zakonu bł. Róży Venerini, powołanego przez biskupa Viterbo do uczenia młodych kobiet czytania, katechizmu i prawd wiary, a także tkactwa i haftu.


Po powrocie św. Łucja została wyznaczona przez biskupa Barbarigo na stanowisko nauczycielki w szkole dla dziewcząt, którą otwarto w Montefiascone. Biskup zaprosił również bł. Różę, aby przygotowała personel szkolny, jej zastępczynią mianowano św. Łucję. Podziwiano ją za liczne talenty, pobożność, skromność, oddanie działalności dobroczynnej i wielki dar przekazywania wiary.

Malowidło w katedrze p.w. św. Małgorzaty Antiocheńskiej w Montefiascone

W 1704 roku nauczycielki szkoły w Montefiascone założyły zgromadzenie Maestre Pie Filippini (Stowarzyszenie Pobożnych Nauczycielek Filipinek, M.P.F.), które ufundowało kilka szkół dla chwały Boga, ratowania dusz i chrześcijańskiego wychowania kobiet, opierając się na roli kobiet w życiu rodzinnym, będącym podstawą każdego społeczeństwa. Zgromadzenie zostało zatwierdzone przez papieża Leona XII w 1728 roku.

Papież Klemens XI w 1707 roku wezwał św. Łucję do Rzymu, aby i tam stworzyła szkołę, taką samą jak w Montefiascone. Wkrótce po otwarciu okazało się, że jest tyle chętnych, że szkoła jest za mała.

Św. Łucja żywiła szczególne nabożeństwo do Męki Jezusowej i Matki Bożej. Całe swoje życie nękana dolegliwościami i bólem związanym z nowotworem, na jaki zachorowała, znosiła z ogromną cierpliwością i poddaniem się woli Bożej.

Katedra p.w. św. Małgorzaty Antiocheńskiej w Montefiascone

Św. Łucja zmarła w święto Zwiastowania NMP, 25 marca 1732 roku w Montefiascone. Pochowano ją z wielkimi honorami w krypcie katedry p.w. św. Małgorzaty Antiocheńskiej. Beatyfikowana przez papieża Piusa XI dnia 13 czerwca 1926 roku, kanonizowana 22 czerwca 1930 roku. Gdy w 1936 roku została otwarta jej trumna znaleziono nienaruszone ciało Świętej.

Silvio Silva, 1949r., lewa nawa
Bazylika św. Piotra w Rzymie
Rzeźba ufundowana przez Zgromadzenie Filipinek

Patronka:
Wychowawców i nauczycieli.

Ikonografia:
Przedstawiana w stroju zakonnym, z dziećmi. Jej atrybutami są: krzyż, księga, różaniec.

Varia:
Zgromadzenie w 2005 roku miało 750 zakonnic w 110 domach w Albanii, Erytrei, Etiopii, Indiach, Irlandii, Włoszech, Kanadzie, Brazylii i USA.
.

24 marca 2010

Św. Hildelida z Barking

.
Święta dziewica i ksieni (zm. ok. 712r.)

Znana również pod imieniem: Hildelith, Hildelid, Hildelitha, Hildeltha, Hildilid, Hilda, Edihildis.

Klasztor w Chelles, dormitorium, XIIIw.
"Słownik architektury francuskiej VI-XVI wiek" E.Duillaumot, 1856r.

Była anglo-saksońską księżniczką, dobrze wykształconą i oczytaną, biegle władała łaciną. Większą część swojej młodości spędziła we Francji. W klasztorze Chelles przyjęła welon zakonny (kilkadziesiąt lat przed nią w tym samym klasztorze welon przyjęła św. Hilda, ksieni Whitby). Później przebywała w klasztorze Faremoutiers-en-Brie, opartym na surowej regule św. Kolumbana.

Opactwo w Barking, ok. 1500r.

Była tak pełna miłości do Boga i uosabiała tak doskonałe cnoty, że stanowiła wzór dla wszystkich. Została wezwana do powrotu do Anglii przez biskupa Londynu, św. Erkenwalda, który zlecił jej wprowadzenie swojej siostry, św. Etelburgi, w reguły życia zakonnego i założenia nowego zakonu w Barking. Klasztor rozwijał się pod ich nadzorem, również w dyscyplinie duchowej, szybko stając się jednym z najsławniejszych klasztorów w Essex. Św. Aldhelm z Malmesbury zadedykował zakonnicom z Barking swój utwór "De Laude Virginitatis", będący pochwałą dziewictwa i chrześcijańskiego męczeństwa.

Po śmierci św. Etelburgi w 675 roku św. Hildelida została ksienią Barking. Zmarła
24 marca około roku 712, została pochowana w Barking. W 870 roku opactwo zostało zniszczone przez Wikingów, sto lat później ponownie ustanowione z królewskiej fundacji. W 1541 roku rozwiązane postanowieniem Henryka VIII, ziemie rozdano, a mury opactwa posłużyły jako "kamieniołom".


Duchową uczennicą św. Hildelidy była również św. Kutburga, ksieni Wimborne.


"Pozostałości" opactwa Barking
 .

23 marca 2010

Św. Józef Oriol

.
Święty kapłan (1650-1702).

Znany również pod imieniem: Jose Orioli, Thaumaturgus z Barcelony, Józef Oriol Bogunya.


Kościół p.w. św. Józefa Oriol w Barcelonie

Urodził się 23 listopada 1650 roku w Barcelonie, w biednej robotniczej rodzinie. Ojciec zmarł wcześnie, ale ojczym zajął się chłopcem jak własnym synem i oddał go do miejskiego kolegium na naukę. Studiował na barcelońskim uniwersytecie, uzyskał doktorat z teologii i filozofii w dniu 1 sierpnia 1674 roku.

Święcenia kapłańskie otrzymał 30 maja 1676 roku. Przez jakiś czas był preceptorem w bogatej rodzinie Tomasza Gasneri, ale przekonał się, że Bóg powołał go do życia bardziej umartwionego, więc wstąpił do oratorianów w Barcelonie. W 1686 roku, po śmierci matki, pielgrzymował do Rzymu i przebywał tam osiem miesięcy. Papież Innocenty XI przyznał mu jako beneficjum parafię p.w. Matki Bożej Sosnowej (Santa Maria del Pi) w Barcelonie, w parafii tej św. Józef posługiwał do końca życia.


Bazylika p.w. Matki Bożej Sosnowej (Santa Maria del Pi) w Barcelonie

Gotów był na poniesienie śmierci męczeńskiej chciał ewangelizować niewiernych
w Japonii, więc w kwietniu 1698 roku wyruszył do Rzymu, aby oddać się Ojcu Świętemu na misjonarza, rozchorował się w Marsylii i miał wizję, w której ukazała mu się Matka Boża, otrzymał nową misję - ożywienie wiary we własnym mieście.

Wrócił do domu i tam pracował zarówno z najmłodszymi dziećmi, jak i najordynarniejszymi żołdakami, słuchał spowiedzi, odwiedzał chorych i katechizował. Modlił się nieustannie za żywych i umarłych, nosił włosiennicę, przez dwadzieścia sześć lat żył wyłącznie o chlebie i wodzie, przyjmując pokarm tylko raz dziennie. Spał tylko cztery godziny na dobę, w pozycji siedzącej na twardym stołku. Wiele godzin spędzał w konfesjonale, a jego sława spowiednika przyciągała do niego tłumy wiernych. Całe swoje dochody rozdawał ubogim i potrzebującym.


Św. Józef Oriol udziela jałmużny przed swoim kościołem
Pamiątka kanonizacji, maj 1909r.

Zmarł 23 marca 1702 roku, wcześniej poznał datę swojej śmierci. Gdy umierał chłopcy z chóru kościelnego przybiegli i zaśpiewali mu "Stabat Mater". Przy jego grobie działy się liczne cuda. Beatyfikowany 15 maja 1896 roku przez papieża Piusa VII, kanonizowany 20 maja 1909 roku przez papieża św. Piusa X.

Sagrada Familia w Barcelonie

Patron:
Barcelony.

Ikonografia:
Przedstawiany w stroju kapłana z krucyfiksem.

Wnętrze bazyliki p.w. Matki Bożej Sosnowej


Varia:
Wnętrze kościoła Santa Maria del Pi  nie posiada prawie żadnej dekoracji, ponieważ
w 1936 roku cały wystrój kościoła strawił pożar. W miejscu XIX wiecznego ołtarza głównego stoi trzymetrowa figura Matki Boskiej z 1973 roku i stół ołtarzowy z 1977.
.

22 marca 2010

Św. Paweł z Narbonne

.
Święty biskup i wyznawca (zm. ok. 250r.)

Znany również pod imieniem: św. Paweł z Narbony.

Święcenia kapłańskie otrzymał w Rzymie, skąd papież św. Fabian wysłał go wraz ze św. Dionizym, św. Trofimem, św. Saturninem, św. Austromoniuszem, św. Marcjalem i św. Gacjanem do Galii, aby tam krzewili wiarę.

Ołtarz główny
Bazylika św. Piotra w Narbonne

Zanim dotarł do Narbonne, trafił do Beziers i tam nawrócił jego mieszkańców oraz ustanowił nad nimi biskupa Afrodyzjusza. Po dotarciu do celu swojej podróży wybudował pierwszy kościół i został pierwszym biskupem Narbonne.

Bazylika pw. św. Pawła w Narbonne

Zmarł 22 marca około 250 roku w Narbonne. Nad miejscem jego pochówku wybudowano w IV wieku małą bazylikę, która została strawiona przez pożar wiek później. Pierwsza wzmianka o Narbonne jako miejscu kultu i licznych pielgrzymek pochodzi z 782 roku.

Głównym źródłem wiedzy o św. Pawle z Narbonne jest wzmianka w "Historia Francorum" św. Grzegorza z Tours i z akt św. Saturnina z Tuluzy.

Kropielnica w bazylice św. Pawła w Narbonne
W wielu kościołach umieszczano w kropielnicach żabę czy ropuchę,
jako symbol demona egzorcyzmowanego wodą święconą.

Patron:
Narbonne.

Ikonografia:
Przedstawiany w stroju biskupa. Jego atrybutami są: mitra, pastorał i katedra.

Legenda:
Średniowieczne legendy wiążą postać św. Pawła z Narbonne z prokonsulem Pawłem-Sergiuszem, który został nawrócony przez św. Pawła z Tarsu.

.

21 marca 2010

Św. Mikołaj z Flüe

Święty pustelnik i mistyk (1417-1487).

Znany również pod imieniem: brat Klaus, Nicolaus de Rupe, Nicolas de la Roche.

Kaplica grobowa w Sachseln

Urodził się 21 marca 1417 roku w rodzinie zamożnego chłopstwa - Henryka z Flüe
i Emmy Ruobert, w kantonie Unterwalden. Jego rodzice byli bardzo pobożnymi ludźmi, którzy starali się dać swemu synowi jak najlepsze wykształcenie, jednocześnie pilnie dbając o naukę wiary. Wstąpił do benedyktynów w Engelberg, ale nie zdecydował się zostać mnichem i powrócił do rodzinnej miejscowości. W wieku trzydziestu lat Mikołaj ożenił się z Dorotą Wyss, spełniając wolę rodziców, mimo swoich skłonności do życia kontemplacyjnego i pełnego umartwień. Mieli dziesięcioro dzieci: pięciu synów i pięć córek. Był sędzią grodzkim i radcą. Miał zwyczaj budzić się każdej nocy i czytać Psałterz Najświętszej Maryi Panny.

Dom we Flueli-Ranft w którym mieszkał św. Mikołaj

Gdy miał pięćdziesiąt lat, św. Mikołaj miał wizję konia pożerającego lilię i zrozumiał, że była to alegoria zakłócania jego modlitw przez ziemskie troski. Długo rozważał to co usłyszał, aż w końcu za zgodą żony, zabezpieczywszy rodzinę, opuścił swój dom w habicie uszytym przez żonę, zabierając ze sobą jedynie różaniec i kij. Udał się do doliny Ranft, tam wybudował małą chatę i kapliczkę, gdzie żył modlitwą, postami i umartwieniami, sypiał na podłodze, nie miał nawet stołu.

Kaplica i cela św. Mikołaja w Ranft

Pewnej nocy niezwykłe światło przeniknęło celę św. Mikołaja, od tego momentu nie czuł głodu ani zimna, a przez następne dziewiętnaście lat przyjmował Komunię Świętą, która była jego jedynym pokarmem. Lokalne władze chcąc sprawdzić, czy rzeczywiście św. Mikołaj nie je ani nie pije, przez miesiąc blokowali możliwość kontaktowania się z pustelnikiem. Swego lekarza wysłał arcyksiążę Zygmunt, w pustelni zjawili się również wysłannicy cesarza Fryderyka III. Wszyscy stwierdzili, że Święty rzeczywiście przestrzega postu i odeszli pod wielkim wrażeniem jego pobożności i skromności. Dopóki nie otrzymał własnego kapelana, chodził na Mszę do pobliskiego miasteczka.

Ludzie pielgrzymowali do niego z odległych stron, aby prosić go o modlitwę i radę.  Św. Mikołaj korzystał z każdej okazji, aby mówić o Panu Bogu i konieczności zbawienia swojej duszy. Wielu nawróciło się dzięki niemu.

Proboszcz Heimo prosi św. Mikołaja o radę
"Kroniki luzerneńskie", Diebold Schilling, 1513r.

Uznawany za ojca duchowego Szwajcarii i starej konstytucji (obowiązującej aż do rewolucji francuskiej). Gdy w 1481 roku Szwajcarii zagroziła wojna domowa między kantonami, proboszcz Stans, Heimo am Grund, udał się do św. Mikołaja i poprosił o radę. Ten przekazał, że każde z miast i kantonów musi się zrzec swoich specjalnych przywilejów i praw, pozwoliło to na podpisanie umowy ze Stans i utworzenie Związku Szwajcarskiego.


Zmarł 21 marca 1487 roku, po bolesnej chorobie, która go zaatakowała krótko przed śmiercią. Został pochowany w Sachseln, niedaleko miejscowości gdzie się urodził.

Do lat siedemdziesiątych XX wieku bogato zdobiony relikwiarz znajdował się w ołtarzu głównym, został zastąpiony prostym sarkofagiem umieszczonym pod stołem ołtarzowym.

Płyta nagrobna św. Mikołaja w Sachseln

Dnia 1 lutego 1648 roku papież Innocenty X zatwierdził kult św. Mikołaja,
8 marca 1669 roku został beatyfikowany przez papieża Klemensa IX, a 15 maja 1947 roku został kanonizowany przez papieża Piusa XII i ogłoszony głównym patronem Szwajcarii.

Patron:
Szwajcarii, papieskiej Gwardii Szwajcarskiej, sędziów, radnych, rodzin wielodzietnych.

Ikonografia:
Przedstawiany jako bosy pustelnik z Jezusem Chrystusem, lub aniołem podającym mu Komunię, czasami z diabłem. Jego atrybutami są: krzak cierniowy, laska, kij, różaniec.



Varia:
Najmłodszy syn Doroty i św. Mikołaja został księdzem i doktorem teologii, wśród ich potomków było ponad trzydziestu kapłanów, a wnuk Świętego - Konrad Scheuber - został pustelnikiem, tak jak on.

Lektura:
Jacek Okoń "Pustelnik z Unterwalden. Święty Mikołaj z Flue"
.

20 marca 2010

Św. Kutbert z Lindisfarne

Święty mnich i biskup (ok.634-687).

Znany również pod imieniem: Cuthbert, Gisbert.

Kaplica św. Kutberta na wyspie Farne

Urodził się około 634 roku w Nortumbrii, najprawdopodobniej w okolicy Dunbar, wcześnie został sierotą. Jego głównym zajęciem, gdy był małym chłopcem było pasienie owiec. Wtedy też, jednej nocy, miał wizję duszy św. Aidana z Lindisfarne (Lindesfarne) prowadzonego do nieba przez anioły. Pod jej wpływem udał się w 651 roku do klasztoru w Old Melrose założonego przez św. Aidana, aby zostać mnichem. Był duchowym uczniem opata św. Boswella (Boisila). Przewyższał innych mnichów pobożnością, dyscypliną, gorliwością i erudycją.

Katedra p.w. Chrytusa, Maryi Dziewicy i św. Kutberta w Durham

Kiedy Alchfrith (Ealhfrith), król Deiry, ufundował nowy klasztor w Ripon, św. Kutbert został w nim w 658 roku przełożonym. Po uznaniu przez króla rytu rzymskiego w 661 roku, św. Kutbert powrócił z opatem Eatem do Melrose, jako zwolennicy kościoła iroszkockiego.

Opactwo Melrose

W 664 roku w klasztorze wybuchła zaraza, Święty poważnie zachorował, a opat Boswell zmarł i św. Kutbert został jego następcą. Jako, że wiara wśród ludu podupadła spędził wiele czasu nauczając i spowiadając, zasłynął również wieloma cudami, jakie miały miejsce za jego wstawiennictwem. Posiadał dar uzdrawiania i proroctwa.

Miniatura z "Żywotu św. Kutberta" św. Bedy Czcigodnego

W 664 roku został wezwany przez swego dawnego opata Eata, który został biskupem Lindisfarne, do opactwa Lindisfarne, gdzie pełnił św. Kutbert  funkcję przeora i nauczyciela. Podporządkowując się uchwałom synodu w Whitby, wprowadził z wielką cierpliwością i stanowczością ryt rzymski do opactwa.

Opactwo Lindisfarne

W 676 roku wycofał się z klasztoru i od tej pory prowadził życie pustelnicze. Po jakimś czasie osiadł na jednej z wysp Farne, nieopodal Lindisfarne, zaostrzając narzucone sobie posty i umartwienia.  Początkowo przyjmował w swojej chatce wiernych i umywał im stopy, ale później ograniczył się do błogosławieństwa przez okienko celi.

Katedra w Oksfordzie

Na synodzie w Twyford w 684 roku został wybrany biskupem Hexham i Lindisfarne, ale nie chciał przyjąć tej godności i opuszczać swojej pustelni. Dopiero po wizycie delegacji z królem Ecgfrithem na czele zgodził się na opuszczenie wyspy. W Wielkanoc 685 roku został wyświęcony przez arcybiskupa Teodora z Canterbury. W tym samym roku pracował pośród ofiar dżumy. Po Bożym Narodzeniu 686 roku powrócił na wyspę, gdzie zmarł 20 marca 687 roku, z powodu wyczerpania i krwawiących wrzodów na nogach.

Kaplica p.w. św. Kutberta na Inner Farne

Został pochowany w Lindisfarne, po jedenastu latach po raz pierwszy otwarto jego grób i znaleziono nietknięte ciało. Fakt ten wraz z licznymi cudami, jakie miały miejsce u jego grobu wpłynął na to, że był najbardziej popularnym świętym północnej Anglii. W 875 roku Duńczycy napadli na Lindisfarne, a mnisi zabrali doczesne szczątki św. Kutberta razem z głową św. Oswalda i ciałem św. Edberta, ukrywając je w różnych miejscach, również w klasztorze w Melrose. Po siedmiu latach przymusowej wędrówki jego ciało złożono w Chester-le-Street (Cuncacestre), aż do 995 roku, kiedy kolejna duńska inwazja sprawiła, że św. Kutbert znalazł się w Ripon.

Katedra w Durham

Mniej więcej z tego okresu pochodzi relacja o pojawieniu się Świętego w wizji, w której dał do zrozumienia, że chciałby spocząć w Durham i tak się stało - ciało św. Kutberta złożono w nowo wybudowanym kościele (tzw. Białym Kościele), na którego miejscu stoi obecna katedra.W 1104 roku sarkofag został ponownie otwarty i przeniesiono jego relikwie do ołtarza ukończonej katedry.

Katedra w Durham
Grób św. Kutberta
Pocztówka z 1925r.

Relikwiarz św. Kutberta został zniszczony w 1539 roku po usankcjonowaniu przez Henryka VIII niszczenia relikwiarzy świętych katolickich, ale same relikwie ocalały w niezwykły sposób . Po raz ostatni sarkofag otwarto 17 maja 1827 roku.

Patron:
Anglii, Nortumbrii, diecezji Hexham, Newcastle i Lancaster, Durham. Wioślarzy, marynarzy, żeglarzy, pasterzy, ornitologów. Wzywany w obronie przed dżumą i inną zarazą.

Ikonografia:
Przedstawiany jako biskup z łabędziami i wydrami, trzymający ukoronowaną głowę św. Oswalda, pustelnik karmiony przez orła. Jego atrybutami są: mitra, pastorał, kielich, księga, słup ognia, wieża, wydry, foki.

Legenda:
Stojący na brzegu morza św. Kutbert był tak pogrążony w modlitwie, że zaskoczył go przypływ. Gdy woda się cofnęła, przemoczonego mnicha foki, wydry i łabędzie osuszyły go swoim oddechem.

"Małe żywoty świętych", 1904r.
rys. Charles Robinson

Gdy pewnego razu Święty mówił kazanie, diabeł chcąc przestraszyć wiernych, zapalił zabudowania. Przerażeni mieszkańcy rzucili się na ratunek, próbując ugasić ogień, ale zniknął on dopiero wtedy gdy św. Kutbert żarliwie się pomodlił. Wtedy dopiero, ci co go słuchali, spostrzegli że zabudowania stoją nietknięte, a pożar był tylko złudzeniem.


Według innej legendy, gdy św. Kutbert budował klasztor w Carlisle, w pracach przeszkadzał mu diabeł. Niszczył on nocą to, co w dzień wybudował mnich. Ale wytrwałością i modlitwą udało mu się pokonać szatana.

Ewangelia ze Stonyhurst

Varia:
W 1104 roku w sarkofagu św. Kutberta znaleziono małą Ewangelię św. Jana, znaną również jako Ewangelię ze Stonyhurst. Jest to najmniejszy (9,75x12,5cm) anglo-saksoński manuskrypt, napisany w skryptorium opactwa Wearmouth-Jarrow za czasów opata Ceolfryda. Po rozwiązaniu klasztorów za Henryka VIII trafiła w ręce kolekcjonerów. Obecnie została wypożyczona na stałe w 1970 roku do Muzeum Brytyjskiego (British Museum).

Gdy św. Kutbert przebywał na Farne pielęgnował ptaki wodne, otaczając je szczególną ochroną. Jeden z gatunków kaczek - edredon (miękkopiór) został nazwany zdrobnieniem imienia Świętego, "Cuddy's duck". Nazwa ta jest do dziś używana przez mieszkańców Nortumbrii.

Somateria mollisima czyli kaczka św. Kutberta

Lektura:
Jakub de Voragine "Złota legenda" - "Żywot św. Kutberta"
.