Św. Błażej z Sebasty

.

Święty biskup i męczennik (zm. ok.316r.)

Urodził się w Sebaście, w rodzinie chrześcijan. Poświęcił się zawodowi lekarza, a jego pobożność i cnoty były tak wielkie, że po śmierci biskupa w Sebaście właśnie jego wybrano na tę godność. Szybko okazał się troskliwym pasterzem, dbającym o dobro dusz sobie powierzonych. W tym okresie cesarz Licyniusz rozpoczął srogie prześladowania chrześcijan.

Św. Błażej chroniący się przed prześladowaniem

"Złota legenda" Jakub de Voragine, XVw.

Chrześcijanie z Sebasty szukali schronienia w górach i w lasach, w końcu na usilne prośby również św. Błażej opuścił miasto i schronił się w jaskini w górach Argeus.
Tu nieustannie modlił się o zmiłowanie nad nieszczęśliwym losem chrześcijan. Dzikie zwierzęta przychodziły do niego, umilając mu samotność.

Hans Memling, 1491r.

skrzydło ołtarza

Museum fur Kunst w Lubece

Wkrótce jednak pogańscy żołnierze znaleźli go i chcieli go pojmać, ale lwy i tygrysy zagrodziły drogę do jaskini, nie pozwalając wejść. Przestraszeni żołnierze donieśli
o tym namiestnikowi Agrykoli, a ten kazał za wszelką cenę pojmać biskupa Sebasty.
W nocy św. Błażej miał widzenie, po którym sam wydał się w ręce prześladowców. Namiestnik próbował początkowo nakłonić Świętego do oddania pokłonu bożkom, gdy ten jednak okazał się niezłomnym, wydał go na okrutne tortury. Biczowano go, szarpano mu ciało żelaznymi grzebieniami, a na koniec wrzucono do więzienia. Siedem pobożnych niewiast starło krew biskupa z podłogi, ściągając na siebie gniew Agrykoli, który nie mogąc skłonić ich do odstępstwa od wiary, rozkazał je ściąć.

Żywot św. Błażeja

"Speculum historiale" Wincenty z Beauvais, XIVw.

Do św. Błażeja przychodziło wielu chorych, których ten uzdrawiał. Między innymi chłopca, któremu rybia ość utkwiła w gardle, grożąc niechybną śmiercią.
Matka błagała biskupa, aby uzdrowił jej dziecko. Ten ukląkł, pomodlił się gorąco i uzdrowił chłopca w imię Jezusa.

Św. Błażej i św. Pantaleon

Psałterz cysterski z XIIIw.

Namiestnik był przekonany, że tortury i więzienie złamały św. Błażeja na tyle, że porzuci wiarę i odda pokłon bożkom. Widząc że nie uda mu się złamać biskupa kazał go poddać ponownym torturom, a potem wrzucić do jeziora. Ponad sześćdziesięciu żołnierzy  zaprowadziło biskupa na brzeg jeziora, ale Święty wyrwał się im i uciekł, chodząc po powierzchni wody, daleko od brzegu. Żołnierze chcąc go złapać, rzucili się do wody i wszyscy potonęli. Biskup sam wrócił do namiestnika i dobrowolnie wydał się w jego ręce. Ten wściekły ze wstydu rozkazał go ściąć publicznie, dnia
3 lutego około 316 roku.

                       Kościół p.w. św. Błażeja w Dubrowniku               Posąg św. Błażeja na murach Dubrownika

Został pochowany w katedrze w Sebaście. Relikwie św. Błażeja przywieziono do Europy w czasach wypraw krzyżowych. Część znajdowała się w Maratea pod Neapolem, wypływał z nich cudowny olej, mający właściwości lecznicze. Zostały zniszczone przez ikonoklastów (obrazoburców) za Leona III Izauryjczyka. Ramię znajduje się w Tarencie, wydając cudowny zapach.

Relikwiarz św. Błażeja

Kościół p.w. św. Błażeja w Dubrowniku

Czaszka, kości szyi i ręka znajdują się w Dubrowniku w relikwiarzu w kształcie bizantyjskiej korony. Św. Błażej miał się ukazać w 971 roku kanonikowi Stojko, z katedry św. Szczepana, aby ostrzegł mieszkańców przed zagrożeniem ze strony weneckich kupców, którzy pod pretekstem zaopatrzenia się w wodę, chcieli wyszpiegować jak wygląda system obronny miasta. Wizerunek Świętego umieszczany był na pieczęci i monetach Dubrownika aż do epoki napoleońskiej.

Św. Błażej ze św. Marią Magdaleną i św. Janem Nepomucenem

Valentino Rovisi, 1780r.

Kościół p.w. św. Błażeja w Alleghe (Włochy), ołtarz główny

W wielu krajach kapłani udzielają "błogosławieństwa św. Błażeja". Trzymając na krzyż wokoło gardła zapalone świece, wypowiada formułę błogosławieństwa.

Św. Błażej jest jednym z czternastu Świętych Przyczyńców.

Witraż w kościele p.w. św. Błażeja

Godivelle, Puy-de-Dome, Francja

Patron:
Armenii, wielu włoskich i hiszpańskich miast, Dubrownika, kamieniarzy, weterynarzy, budownictwa, rzeźbiarzy, tkaczy. Wzywany w obronie przed chorobami gardła, krztuścem i kaszlem.

Ikonografia:
Przedstawiany w stroju biskupa, uzdrawiający chłopca, jako pustelnik w otoczeniu dzikich zwierząt. Jego atrybutami są: pastorał, mitra, świece, żelazne grzebienie.

Kościół p.w. św. Błażeja w St.Blasien, Schwarzwald

Varia:
W niektórych regionach Polski istniał zwyczaj jedzenia poświęconych w dzień
św. Błażeja jabłek. Poświęcano również błażejki - małe świeczki okręcone paskami lnu.

W Dubrowniku w dzień św. Błażeja odbywa się procesja, w czasie której niesione są relikwie Świętego. Można zobaczyć jedwabne stroje ludowe z Konavle.

Kult św. Błażeja jest nadal żywy w Hiszpanii, w wielu miastach organizowane są procesje, festyny, na których sprzedaje się poświęcone wstążki z wizerunkiem świętego, kolorowe sznury z bawełny, które z reguły pali się w Środę Popielcową. Obchody czasami trwają nawet kilka dni. Baskijczycy w ten dzień pieką anyżowe ciasto św. Błażeja (anyż jest stosowany jako środek wykrztuśny przy przeziębieniach).

Kościół p.w. św. Błażeja w Montepulciano

W Lombardii w dzień św. Błażeja istnieje zwyczaj jedzenia na czczo kawałka panettone, upieczonej na Boże Narodzenie lub panettone św. Błażeja.
W Montebelluna święci się chleb i pomarańcze. W niektórych włoskich regionach przyrządza się "pulpety św. Błażeja" oraz anyżowe pączki św. Błażeja. W wielu miastach 3 lutego urządzane są uroczyste procesje.

Lektura:
Jakub de Voragine "Złota legenda" - "Żywot św. Błażeja"
.