8 lutego 2010

Św. Stefan z Muret OSB

Święty opat i wyznawca (1045 -1124).

Znany również pod imieniem: Stefan z Grandmont, Stefan z Thiers.

Agidius Ranbeck
"Calendarium annuale benedictinum", Augsburg, 1677r.

Urodził się w 1045 roku w rodzinie Stefana wicehrabiego Thiers i jego żony Kandydy. W wieku dwunastu lat wyruszył wraz z ojcem w podróż do Włoch, gdzie został oddany pod opiekę krewnemu ojca, biskupowi Milo z Benewentu, u którego spędził kilka lat. Później miał okazję zapoznać się z życiem mnichów w górach Kalabrii. Pod wpływem arcybiskupa i mnichów św. Stefan postanowił założyć podobny zakon w swojej ojczyźnie. Wrócił do Francji, aby pożegnać się z rodzicami, przed obraniem życia pustelniczego, lecz gdy dotarł do domu rodzinnego, okazało się, że jego rodzice zmarli.

Św. Stefan (po prawej) i przeor Hugo z Lacerty
Tablica z ołtarza głównego kościoła opactwa w Grandmont
Musee National de Moyen Age w Paryżu

Udał się więc do Rzymu, gdzie spędził cztery lata. Papież św. Grzegorz VII w 1073 roku wręczył mu bullę, w której udzielił zgody na założenie kongregacji pustelniczej według reguły św. Benedykta. Osiedlił się w 1076 roku pod Limoges w samotni Muret, gdzie wybudował sobie szałas z gałęzi. Przez trzydzieści lat żył tylko o chlebie i wodzie, sypiał w dole wykopanym w ziemi. Słynął z wielkiej pokory, a pomimo surowości życia podążyło za nim wielu młodzieńców, aby wspólnie poświęcić życie modlitwie, postom i umartwieniu.

Pozostałości opactwa Grandmont

Czując zbliżający się koniec pożegnał się z braćmi, wzywając ich ponownie do zachowania ubóstwa, wiary w Bożą Opatrzność i podporządkowania się Bożej woli. Pięć dni później kazał się zanieść do kaplicy, aby wysłuchać Mszy Świętej i przyjąć ostatnie sakramenty. Św. Stefan zmarł 8 lutego 1124 roku, wypowiadając słowa Psalmu 31 - "W twoje ręce Panie powierzam ducha mego". Został pochowany przez współbraci 13 lutego.  Papież Klemens III zaliczył go w poczet świętych 21 marca 1189 roku. Głowa św. Stefana jest przechowywana w kościele p.w. św. Sylwestra w Ambazac.

Relikwiarz
Kościół p.w. św. Sylwestra w Ambazac

Z powodu roszczeń benedyktynów do Muret, zakonnicy przenieśli się do leżącego w pobliżu Grandmont, od którego wziął nazwę ich zakon (Ordo Grandmontanus). Doczesne szczątki św. Stefana złożyli pod głównym ołtarzem kościoła. Uczniowie św. Stefana spisali w "Liber sententiarum" wskazówki dla pustelników, na których podstawie przeor Stefan de Liciac napisał surową regułę, zatwierdzoną przez Innocentego III. Polecił także sporządzić żywot św. Stefana. W 1170 roku zakon miał już 60 klasztorów, głównie w Akwitanii, Andegawenii i Normandii, cieszył się wielkim uznaniem i poważaniem, a jego zakonników nazywano Bonihomines. Poza Francją zakon posiadał pięć domów: dwa w hiszpańskiej Nawarze i trzy w Anglii (do XV wieku). Strojem zakonników był habit ze szkaplerzem i kapturem, początkowo brązowy, w późniejszych latach czarny.

Kaplica p.w. św. Jana Chrzciciela w Grandmont

Z czasem zakon zaczął podupadać, a reguła uległa rozluźnieniu. Karol Fremont próbował w 1643 roku przeprowadzić niezbędne reformy. W 1766 roku powołana przez francuski rząd komisja do spraw zakonów zlikwidowała go (w ciągu kilkunastu lat komisja ta zlikwidowała kilkaset klasztorów i utrudniła rekrutowanie nowych zakonników).  W 1780 roku wygnano zakonników z Grandmont, jeszcze w 1787 roku trwała walka o przetrwanie klasztoru, ale dwaj ostatni mnisi zostali również przepędzeni. Klasztor zniszczono, a kamieni użyto do budowy więzienia w Limoges. Mieszkańcom wioski udało się ukryć część kamieni i zbudowali z nich kaplicę p.w. św. Jana Chrzciciela w 1825 roku.


Krzyż z relikwiami pochodzący z opactwa w Grandmont, 1180r.
Metropolitan Museum of Art w Nowym Jorku


Cytat:
"Mówić z Bogiem albo o Bogu, w samotności lub z bliźnim".

Varia:
Powyższe słowa św. Stefana z Muret zapożyczył św. Dominik układając Pierwsze Konstytucje.
.