19 maja 2010

Św. Celestyn V

.
Święty papież i wyznawca (1210-1296).

Znany również jako: Pietro Angelerio, Pietro da Murrone, Colelestinus Quintus,
Piotr-Celestyn.

Następca papieża Mikołaja IV, został wybrany 5 lipca 1294 roku.
Był sto dziewięćdziesiątym papieżem (wg listy kard. Mercati z 1942).


Urodził się w 1210 roku jako jedenaste dziecko w rodzinie rolnika Angelo Angelerio
i Marii Leone, w Iserno w Abruzji. Gdy miał siedemnaście lat wstąpił do benedyktyńskiego klasztoru Santa Maria di Faifula, jednak wkrótce potem udał się w góry Abruzji, aby wieść życie odosobnione. Święcenia kapłańskie otrzymał w Rzymie, po czym w pustelni w jaskini Murrone nad Sulmoną spędził kilka lat. Zdeterminowany do unikania wszystkich kontaktów, w 1245 roku zamieszkał w jaskini w górach Maiella. Wciąż przyciągał zwolenników życia pustelniczego, nazywanych celestynami. W 1274 roku udał się na sobór w Lyonie i uzyskał u papieża Urbana IV dla swoich zwolenników niezależność i włączenie do benedyktynów. W 1259 roku Pietro da Murone uzyskał pozwolenie na budowę kościoła poświęconego Matce Bożej.

Bartolomeo Romano, 1637-41
Museo del Prado w Madrycie

Od papieża Grzegorza X uzyskał potwierdzenie włączenia swoich duchowych uczniów do zakonu benedyktyńskiego. Zwołał do kościoła p.w. Ducha Świętego (Santo Spirito) w Maiella pierwszą kapitułę generalną swojej kongregacji, która uznała Regułę św. Benedykta. Zgromadzenie to nazwano później celestynami (Ordo Sancti Benedicti Coelestinorum, OSBCoel). Zakonnicy wiedli bardzo surowe życie, nie jedli mięsa, w Adwencie nie używali nabiału, a środy i piątki Wielkiego Postu pościli
o chlebie i wodzie. Strój zakonny składał się z białego habitu, czarnego kaptura i szkaplerza. W chórze i poza klasztorem zakonnicy nosili czarną pelerynę.
Św. Celestyn w 1271 został opatem klasztoru p.w. Maryi z Faifola (Santa Maria di Faifola) i proboszczem kościoła w Maiella.

Koronacja św. Celestyna na papieża
Francja, XVIw.

Wieści o jego pobożnym i ascetycznym życiu rozeszły się po całym kraju, często mówiono o nim w kurii papieskiej, na dworach Sycylii i Neapolu.

Od 4 kwietnia 1292 roku, po śmierci papieża Mikołaja IV, przez dwa lata i siedem miesięcy obradowało dwunastu kardynałów (sześciu z Rzymu, dwóch z innych części Italii i czterech francuskich) na konklawe w Perugii. Istniał zwyczaj, że wyboru papieża konklawe musiało dokonać w miejscowości, w której poprzedni papież zmarł.
Ze względu na rywalizację stronników dwóch rodów - Colonna i Orsinich, kardynałowie nie mogli wyłonić następcy Mikołaja IV. Impas trwał aż do
5 lipca 1294 roku, gdy kardynałowie wybrali Pietro da Murrone.

Giulio Caesare Bedeschini, XVIIw.
Museo Nazzionale Abruzzese w L'Aquila

Ten początkowo odmówił, ale gdy kardynałowie, król Neapolu Karol II i król węgierski Andrzej III wyruszyli do niego z delegacją, dał się przekonać do przyjęcia zaszczytnego stanowiska.

Dnia 29 sierpnia 1294 roku w Aquili (L'Aquila) w kościele p.w. Maryi z Collemaggio (Santa Maria di Collemaggio) został konsekrowany na biskupa Rzymu i przyjął imię Celestyna V.

 Castel Nuovo

Mimo nalegań kurii, aby udał się do Rzymu, św. Celestyn został zmuszony przez Karola II do zamieszkania w Castel Nuovo w Królestwie Neapolu. Nigdy nie dotarł do Rzymu.

 Herb św. Celestyna V

Na swoim pierwszym i jedynym konsystorzu, zwołanym 18 września 1294 roku, mianował trzynastu nowych kardynałów, w tym siedmiu Francuzów. Ogłosił bullę "Constitutionem felicis recordationis", przywracającą przepisy dotyczące konklawe papieża Grzegorza X, również w przypadku abdykacji.

Św. Celestyn V oddaje papieską tiarę
Jean-Honore Fragonard, 1761r.

13 grudnia 1294 roku na uroczystym konsystorzu Celestyn V odczytał formułę abdykacji, zdjął szaty pontyfikalne i oddał papieskie insygnia władzy. Dziesięć dni po jego rezygnacji, pomimo poważnych dysonansów w kolegium kardynalskim, wybrano następcę - kard. Matteo Rosso Orsiniego. Kiedy ten nie przyjął ofiarowanej godności, w trzecim głosowaniu powołano niemal jednomyślnie dotychczasowego doradcę Celestyna, Benedykta Caetani, który przyjął imię Bonifacego VIII. Nowy papież obawiając się możliwości wykorzystania pozycji swego poprzednika do powstania schizmy, kazał go pochwycić i osadzić potajemnie w wieży zamku Fumone (Castello di Fumone) w pobliżu Ferentino, w towarzystwie dwóch zakonników jego reguły.

Zamek w Fumone

Zmarł 19 maja 1296 roku, został pochowany w kościele p.w. św. Agaty w Ferentino. Został kanonizowany przez papieża Klemensa V w dniu 5 maja 1313 roku.
W 1337 roku jego doczesne szczątki przeniesiono do kościoła Santa Maria
di Collemaggio w Aquilii.

 Bazylika Santa Maria di Collemagio w Aquili

Patron:
Aquili, Iserni, Urbino, introligatorów.

Ikonografia:
Przedstawiany w stroju benedyktyńskim lub papieskim, czasami z tiarą u stóp.
Jego atrybutem jest: tiara, pastorał, paliusz, gołąb, pióro, klasztor.


Grobowiec św. Celestyna V
Bazylika Santa Maria di Collemaggio w L'Aquili

Varia:
18 kwietnia 1988 roku ciało św. Celestyna zostało skradzione, a dwa dni później znaleziono je na cmentarzu w Amatrice, nie odkryto sprawców kradzieży.


Podczas ostatniego trzęsienia ziemi, w 2009 roku, w Aquila część transeptu dachu
i kopuła bazyliki Santa Maria di Collemagno zostały zniszczone, zasypując sarkofag
z relikwiami. Strażakom udało się dotrzeć do niego i wydobyć spod gruzów nienaruszony.


28 kwietnia 2009 roku papież Benedykt XVI przybył z wizytą do Aquili i na sarkofagu św. Celestyna V w symbolicznym geście położył paliusz, który miał na sobie gdy została wybrany następcą św. Piotra.

Celestyni mieli swoje zakony we Włoszech, Francji i Niemczech. Reformacja położyła kres istnieniu klasztorów na ziemiach niemieckich, a rewolucja francuska zadała celestynom śmiertelny cios. We Włoszech ostatnie klasztory likwidowano
w 1807 roku. 
.