16 listopada 2010

Św. Agnieszka z Asyżu OSC

.
Święta dziewica i ksieni (1197-1253).


Katarzyna, bo takie imię otrzymała na Chrzcie Świętym, urodziła się w 1197 roku w Asyżu w rodzinie księcia Favarone Scifi i bł. Ortolany (Hortulany), jako najmłodsza z trzech córek. Jej matka pochodziła ze szlacheckiej rodziny Fiumi, a jej kuzyn Rufin był jednym z trzech towarzyszy św. Franciszka z Asyżu. Dzieciństwo Katarzyny upłynęło pomiędzy ojcowskim pałacem w Asyżu a zamkiem Sasso Rosso na górze Subasio.

Mając 15 lat postanowiła pójść w ślady starszej o cztery lata siostry, św. Klary, wyruszając z domu dwa tygodnie po niej. Udała się do benedyktyńskiego klasztoru św. Anioła w Panzo, a jej ojciec, który zaplanował dla niej inne życie, próbował ją wydostać z klasztoru. Legenda mówi, że gdy wysłannicy ojca przybyli do Katarzyny i próbowali ją siłą uwieźć do domu, jej ciało stało się tak ciężkie, że kilku mężczyzn nie mogło dać jej rady unieść. Następnym razem wysłano do niej wuja Monaldo, aby ją spróbował przekonać do powrotu. Gdy dziewczyna nie chciała go słuchać, ten rozzłoszczony jej uporem spoliczkował ją i na pewien czas dotknął go paraliż. Wówczas Favarone zmienił zdanie co do przyszłości córki i pogodził się z tym, że resztę życia spędzi w klasztorze.

 Anonim. mal. flamandzki, XVw.

Z rąk św. Franciszka otrzymała habit, przyjęła imię Agnieszka i została siostrą
w II Zakonie św. Franciszka, który założyła św. Klara w 1212 roku. Przez pewien czas, na polecenie św. Franciszka, przebywała w klasztorze w Monticelli, pełniąc w nim funkcje ksieni. Założyła klasztory w Mantui, Padwie i w Wenecji.

Prowadziła żywot bardzo pobożny, często się umartwiając, szybko zajaśniała heroicznymi cnotami. Często na modlitwie wpadała w ekstazę, a raz została nawiedzona przez Dzieciątko Jezus, do którego żywiła szczególne nabożeństwo. 

Bazylika p.w. św. Klary w Asyżu, Umbria

Zmarła 16 listopada 1253 roku w asyskim klasztorze św. Damiana, trzy miesiące po śmierci św. Klary. Została pochowana w kościele p.w. św. Jerzego, a po wystawieniu kilka lat później kościoła poświęconego św. Klarze przeniesiono do niego doczesne szczątki św. Agnieszki. U jej grobu miało miejsce wiele cudów.


Patronka:
Klarysek.

Ikonografia:
Przestawiana jako młoda klaryska, czasem ze św. Klarą. Jej atrybutem jest: księga, pastorał.

Varia:
Matka św. Agnieszki po śmierci męża wstąpiła do klarysek. Również jej druga siostra, Beatrycze, złożyła śluby zakonne.

Św. Klara na modlitwie z siostrami
Kościół p.w. św. Damiana w Asyżu

Drugi Zakon św. Franciszka nazwany z czasem Zakonem św. Klary (Ordo Sanctae Clarae, OSC) otrzymał regułę napisaną przez św. Franciszka w 1216 roku. Właściwą regułę zakonu napisał biskup ostyjski Hugolin (późniejszy papież Grzegorz IX), zatwierdzoną przez papieża Honoriusza III i św. Franciszka w 1219 roku. Oparta została na regule św. Benedykta, różniła się od niej przepisaniem ścisłej klauzury, całorocznym postem (w Wielkim Poście i Adwencie trzy razy na tydzień nakazywała post o chlebie i wodzie). Papież Innocenty IV w 1247 roku część reguły złagodził oraz wydał zezwolił na przyjmowanie i posiadanie własności, a kierunek duchowy zakonu powierzył generałowi i prowincjałowi Braci Mniejszych, udzielając im prawa odwiedzania klasztorów i zatwierdzania wyboru przełożonej. Sześć lat później ten sam papież zatwierdził trzecie wydanie reguły klarysek, wymagającej zupełnego ubóstwa. Czwarta redakcja reguły powstała dla francuskiego Longchamps i została zatwierdzona przez papieża Aleksandra IV, złagodzona w 1263 roku przez papieża Urbana IV. Reformy zakonu dokonała również św. Koleta. Regułę klarysek otrzymały również nowo powstałe zakony - w XV wieku koncepcjonistki, w XVI wieku klaryski kapucynki (OSCCap), a w XVII - alkantrynki (franciszkanki od św. Piotra z Alkantry, bose pustelniczki od św. Klary).

Strojem klarysek był czarny habit i welon, u konwersek welon był biały, oraz sandały na bosych nogach. Pod koniec XVI wieku zakon miał około 900 klasztorów.

Pierwszy klasztor klarysek w Polsce powstał we Wrocławiu w 1257 roku, później
w Zawichoście (przeniesiony do Skały, a następnie do Krakowa), w 1282 roku w Starym Sączu, w 1284 w Gnieźnie. Klaryski miały również klasztory w Śremie, Kaliszu
i Chęcinach.
.