Św. Teresa Couderc RC

Święta zakonnica (1805-1885).

Maria Wiktoria Couderc przyszła na świat 1 lutego 1805 roku, w Le Mas, wsi nieopodal Sablieres, w rodzinie Klaudiusza Couderc i Anny Mery, jako najstarsze z dwanaściorga dzieci. Następnego dnia, w święto Oczyszczenia NMP, dziewczynka została ochrzczona. Ojciec Marii, mimo chłopskiego pochodzenia, był człowiekiem nie tylko bardzo dobrze jak na owe czasy wykształconym, ale i wielce pobożnym. W czasach rewolucji francuskiej w swoim domu ukrywał księży i osoby prześladowane za wiarę. Matka wpoiła dzieciom zwyczaj jak najczęstszego słuchania Mszy św. oraz szczególne nabożeństwo do Najświętszego Sakramentu.

W 1815 roku dziewczynka przyjęła I Komunię św., w niedzielę Zesłania Ducha Świętego. W 1822 roku, w wieku 17 lat, ojciec wysłał ją do szkoły św. Józefa w Vans, gdzie spędziła trzy lata.

 Dom rodzinny św. Teresy Couderc

W 1825 roku w Sablieres odbyły się pierwsze misje parafialne od czasu wybuchu rewolucji francuskiej. Nauki głosił ks. Jan Szczepan Terme. Maria poruszona pobożnością i skromnością kapłana, postanowiła z nim porozmawiać o swoim powołaniu, prosząc go aby pomógł jej przekonać rodziców. Ks. Terme zaproponował jej, żeby przyłączyła się do nowego zgromadzenia, które założył. Rodzice zaaprobowali jej plany i dziewczyna udała się do La Lovesc, do zgromadzenia św. Regisa i otrzymała imię Teresy.


Razem z dwiema innymi nowicjuszkami zajęła się, na polecenie ks. Terme, opieką nad schroniskiem dla kobiet, znajdującym się przy sanktuarium św. Jana Franciszka Regisa (1597-1640), jezuickiego misjonarza. Gdy Teresa zaproponowała swojemu duchowemu przewodnikowi, aby zmienić charakter schroniska i utworzyć w to miejsce dom rekolekcyjny dla pielgrzymujących do grobu świętego kobiet, ten od razu się zgodził. Od 1828 roku przyjmowano wyłącznie kobiety, które pragnęły odbyć rekolekcje w duchu św. Ignacego z Loyoli. Dnia 6 stycznia 1837 roku Teresa złożyła śluby wieczyste. Rekolekcje przyciągały rzesze chętnych i wkrótce postanowiono wybudować kaplicę i klasztor dla nowego zgromadzenia. Pewna bogata dama z okolicy obiecała pieniądze na ten cel, więc siostry rozpoczęły budowę. Gdy rodzina kobiety wycofała się ze wszystkich złożonych wcześniej obietnic, siostry musiały znaleźć inne źródło finansowania. Winą za ten stan obarczono Teresę, więc postanowiła zrezygnować z pełnionej dotychczas funkcji matki przełożonej. Sytuację pogorszyła śmierć ks. Termo i podziały wewnątrz sióstr, z których część chciała pozostać przy łagodniejszej, pierwotnej regule.

 Łoże śmierci św. Teresy w domu zakonnym w Lyonie

Nowa przełożona zesłała Teresę do konwentu w Fouviere, w którym spędziła kilka lat na modlitwie i kontemplacji, w skrajnej nędzy. W 1875 roku złożyła siebie w ofierze Panu Bogu, od tego momentu aż do śmierci, dzieliła agonię z Panem Jezusem, cierpiąc niewysłowiony ból i godzinami modląc się w kaplicy.

Gdy cierpienia przybrały na sile, w 1885 roku, została przykuta do łóżka, z którego już nigdy nie wstała. Zmarła 26 września 1885 roku w Lyonie, pochowano ją w La Louvesc. W maju 1935 roku ogłoszono dekret o heroiczności cnót, beatyfikowana 4 listopada 1951 roku przez papieża Piusa XII, a kanonizowana - 10 maja 1970 roku przez Pawła VI ("Qui omnia").

 Sarkofag z ciałem św. Teresy Courdec w La Louvesc

Zgromadzenie Sióstr NMP z Ustronia Wieczernika (Congregatio BMV a Recessu in Caenaculo, RC) ostatecznie zatwierdził papież Leon XIII w 1886. Do obowiązków zakonnych należała wieczysta modlitwa, odmawianie brewiarza, codzienna Adoracja Najśw. Sakramentu oraz nauczanie katolickiej doktryny.


.

Św. Pacyfik z San Severino OFM

Święty kapłan i wyznawca (1653-1721).

Przyszedł na świat w 1653 roku jako Karol Antoni Divini w San Severino w Marchii Ankońskiej, w znamienitej rodzinie Antoniego Divini i Marii Bruni. Oboje rodzice zmarli, gdy chłopiec miał trzy lata. Opiekę i wykształcenie zapewnił mu wuj, który był archidiakonem katedry w San Severino.

W grudniu 1670 roku został przyjęty do nowicjatu w klasztorze franciszkanów obserwantów w Forano i otrzymał imię Pacyfik. Obserwanci była to zreformowana gałąź zakonu św. Franciszka (w Polsce nazywani bernardynami) zatwierdzona w 1517 roku, a ojcem reform przywracających ścisłą regułę zakonną był św. Bernardyn ze Sieny.

Dnia 4 czerwca 1678 roku Pacyfik przyjął święcenia kapłańskie. Trzy lata później zostaje mianowany kaznodzieją i wykładowcą filozofii w klasztorze w Montalbodolo. Był również wikariuszem w klasztorze Matki Bożej Łaskawej w San Severino, a w 1692 roku wybrano go tamtejszym gwardianem. Pogarszający się stan zdrowia, stopniowa utrata słuchu i wzroku sprawiły, że decyzją przełożonych został przeniesiony do klasztoru w Forano.

Klasztor franciszkanów w Forano

W 1705 roku św. Pacyfik otrzymał zgodę na powrót do San Severino, gdzie spędził ostatnie lata życia na modlitwie i umartwieniach. Zmarł 24 września 1721 roku, został beatyfikowany 4 sierpnia 1786 roku przez papieża Piusa VI, a kanonizowany 26 maja 1839 roku przez Grzegorza IX (razem ze św. Janem Józefem od Krzyża,św. Alfonsem Liguori, św. Franciszkiem de Hieronimo i św. Weroniką Giuliani).

W kościele pw. św. Wawrzyńca w podkieleckiej Drugni znajduje się klasycystyczny pacyfikał z wizerunkiem świętego. Relikwie św. Pacyfika znajdują się w Stawiskach w kościele pw. św. Antoniego Padewskiego (na ołtarzu św. Antoniego) w kryształowej skrzynce oraz w kościele poreformackim pw. św. Antoniego w Białej Podlaskiej. Wizerunek św. Pacyfika można obejrzeć m.in. w Muzeum Diecezjalnym w Drohiczynie.

 Sanktuarium św. Pacyfika w San Severino

Patron:
Niewidomych, głuchych.

Ikonografia:
Przedstawiany we franciszkańskim habicie. Jego atrybutem jest: krzyż, lilia, obręcz (symbol umartwień za grzeszników, jakim się poddawał).
.

Św. Adomnan z Iony

.

Święty opat i wyznawca (ok. 627-704).

Znany również jako: Adamnan, Eunan.

 Katedra pw. św. Adomnana w Letterkenny, Donegal

Urodził się w Raphoe (Rath Both, Raffoe), jako syn Ronana mac Tinne, który był spokrewniony ze św. Kolumbanem Starszym. Około roku 640 wstąpił do klasztoru w Derry (niektórzy hagiografowie wskazują na opactwo w Durrow), opartego na surowej regule kolumbańskiej. Później przeniesiono go do klasztoru w Drumhome, pełnił również funkcję przeora w klasztorze w Skreen. W 679 roku został wybrany dziewiątym opatem opactwa na wyspie Iona .

Wskutek angielskich najazdów - Jutów, Sasów i Anglów - na przełomie V i VI wieku zostały przerwane kontakty kościoła w Szkocji i Iralndii z Rzymem.  Pogańscy najeźdźcy niszczyli wszystkie chrześcijańskie wspólnoty. Kościół oparł się nie na diecezjach, lecz na dużych ośrodkach życia monastycznego, którym podlegały mniejsze klasztory, a rolę biskupów przejęli opaci i przeorzy. Rolę biskupa ograniczono do wyświęcania nowych księży. Przez dwieście lat odosobnienia Kościół irlandzki wykształcił własny ryt, obliczano inaczej datę Wielkanocy (sobór nicejski z 325 roku wyznaczył ją na niedzielę po pierwszej wiosennej pełni księżyca, a jako datę równonocy ustalono na 21 marca, a kościół iroszkocki przyjął - 25 marca), stosowano surowe praktyki pokutne i noszono inny typ tonsury (tonsura św. Jana). Mimo tych różnic nigdy nie odrzucono dogmatów i zwierzchności papieskiej.

 Opactwo na wyspie Iona, Hebrydy

Św. Adomnan dał się przekonać opatowi Jarrow, św. Ceolfrydowi, do przyjęcia rzymskiego datowania Wielkanocy i rzymskich zwyczajów liturgocznych, które przyjęto kilka lat wcześniej na synodzie w Withby w 664 roku.

W roku 680 zaczął pisać "Vita Columbae", żywot św. Kolumbana, założyciela opactwa Iona. Napisał również dzieło "De locis sanctis" (O świętych miejscach), opierając się głównie na wspomnieniach galijskiego biskupa Arculfa, który przybył do Iony po latach pielgrzymowania do Rzymu, Egiptu, Konstantynopola i Ziemi Świętej.

Tablica z kamiennym krzyżem, którą miał ustawić św. Adomnan

Dolina Glenlyon, Perth, Szkocja

Pobożny i świątobliwy mnich cieszył się przyjaźnią króla Nortumbrii Aldfryda (Aldfrith), którego był doradcą i spowiednikiem. Z poparciem królewskim ogłosił w 697 roku na synodzie w Birr "Cain Adomnain" (Kanony Adomnana), nazywane również "Lex Innocentium", gwarantujące szczególną ochronę w czasie wojny kobietom, dzieciom i klerykom.

Zmarł 23 września 704 roku w opactwie Iona. Większość relikwii została zniszczona w czasie duńskich najazdów pomiędzy 830 a 1030 rokiem.

Ikonografia:
Przedstawiany jako mnich, z księżycem i siedmioma gwiazdami nad głową. Jego atrybutem jest: księga i pióro, pastorał.
.

Św. Tomasz z Villanova OESA

Świety biskup i wyznawca (1488-1555).

Znany również jako: Tomasz z Villanueva, Apostoł Hiszpanii.

Św. Tomasz rozdający jałmużnę

Bartolome Esteban Murillo, ok. 1678r.

Museo des Bellas Artes w Sewilli, Andaluzja

Przyszedł na świat w 1488 roku w kastylijskim Fuenllana jako Tomasz Garcia Martinez w rodzinie szlacheckiej Alfonsa Tomasza Garcii i Łucji Martinez Castellanos. Rodzice od najmłodszych lat wpajali mu pobożność i bojaźń Boża oraz szczególną troskę o najuboższych. Chłopiec dorastał i uczył się w rodzinnym majątku w Villanueva de los Infantes (Villanova).

Mateo Cerezo, 1640-60

Luwr w Paryżu

Na uniwersytecie Alcala de Henares uzyskał tytuł magistra siedmiu sztuk wyzwolonych (łacina, dialektyka, retoryka oraz geometria, arytmetyka, muzyka i astronomia). Po ukończeniu studiów z zakresu teologii i filozofii przez kilka lat wykładał na macierzystej uczelni filozofię (jego słuchaczem był w tym czasie m.in. Dominik de Soto OP), a następnie przeniósł się do Salamanki, gdzie na tamtejszym uniwersytecie otrzymał posadę profesora teologii moralnej.

Św. Tomasz uzdrawia chromego

Bartolome Esteban Murillo, 1668r.

Alte Pinakothek w Monachium, Bawaria

W Salamance podjął ostateczną decyzję co do swojej przyszłości i w 1516 roku wstąpił do zakonu augustianów (Ordo Eremitarum Sancti Augustini, O.E.S.A, ob. Ordo Sancti Augustini, O.S.A.). Dwa lata później otrzymał święcenia kapłańskie, a wkrótce potem zasłynął jako wspaniały kaznodzieja, pociągając za sobą wiernych swoim przykładem i żarliwością. Mimo niechęci do obejmowania jakichkolwiek funkcji w zakonie, ze względu na aurę świętości jaka go otaczała, został wybrany przeorem i wizytatorem generalnym, a następnie w 1533 roku prowincjałem Andaluzji i Kastylii. Pełniąc funkcję zarządcy prowincji wysłał pierwszych misjonarzy augustiańskich do Meksyku i Peru. Wkrótce cesarz Karol V Habsburg poprosił św. Tomasza, aby został jego doradcą i spowiednikiem. Gdy władca zaoferował mu arcybiskupstwo Granady, święty nie przyjął zaszczytnej funkcji, lecz gdy w 1544 roku otrzymał ponownie nominację, tym razem na arcybiskupa Walencji, przyjął ją na polecenie swego przełożonego.

 Melchiore Caffa, 1633r., marmur

Jako pasterz dał się poznać nie tylko z niezwykłej pobożności i pokory, ale też z nieustannej troski o biednych, wdowy i sieroty. Zasłynął gorliwością i zapałem w zbawianiu dusz. W swojej archidiecezji ufundował kolegium dla konwertytów z islamu, gdzie otrzymywali solidne katolickie wykształcenie, głównie w kwestiach wiary i doktryny. Założył również seminarium dla kapłanów. Św. Tomasz żywił szczególne nabożeństwo do Matki Bożej, doznawał mistycznych ekstaz w czasie Mszy św.

Relikwiarz św. Tomasza z Villanova

Katedra pw. Wniebowzięcia NMP (Seu) w Walencji

W sierpniu 1555 roku św. Tomasz zachorował na dławicę piersiową, zmarł miesiąc później - 8 września - w uroczystość Narodzenia NMP, ze słowami "In manus Tuas, Domine..." na ustach. Pochowano go w kościele konwentualnym pw. Matki Bożej Wspomożycielki, skąd później przeniesiono jego doczesne szczątki do walenckiej katedry. Relikwie św. Tomasza znajdują się również w katedrze pw. Wniebowzięcia NMP w Salamance, w srebrnej urnie w głównej kaplicy. Dnia 7 października 1618 roku został beatyfikowany przez papieża Pawła V, a 1 listopada 1658 roku kanonizowany przez papieża Aleksandra VII, który pod jego wezwaniem ufundował parafię w Castel Gandolfo. Papież w czasie kanonizacji powiedział o tym augustiańskim ascecie: "Jak Apostoł Tomasz, św. Tomasz z Villanova, poszukiwał prawdy; jak Tomasz z Akwinu - tej prawdy nauczał i jak Tomasz z Canterbury - bronił jej z odwagą".

Katedra pw. Wniebowzięcia NMP w Walencji

Katedra pw. Wniebowzięcia NMP (Nowa Katedra, Catedral Nueva) w Salamance, Kastylia

W Polsce kościół pw. św. Tomasza z Villanova znajduje się w lubelskiej Jabłoni, gdzie na miejscu dawnej świątyni ufundował go w 1912 roku Tomasz Zamojski. Wizerunki świętego można zobaczyć w kolegiacie Bożego Ciała (dawnym kościele augustiańskim) w Wieluniu  (obraz z XVIII wieku) oraz w krakowskim kościele pw. św. Katarzyny Aleksandryjskiej i św. Małgorzaty Antiocheńskiej (relikwiarz i rzeźba w ołtarzu głównym z XVIII wieku).

Ikonografia:
Przedstawiany jako biskup, rozdający jałmużnę. Jego atrybutem jest: mitra, paliusz, jałmużniczka.

Cytat:
Nawet jeżeli gwiazdy na niebie zmieniłyby się w języki, a głębiny morskie w słowa, nigdy nie wyraziłyby w pełni godności Maryi.

Varia:
Św. Tomasz jako arcybiskup Walencji udzielił w 1547 roku święceń kapłańskich św. Ludwikowi Beltramowi OP (1526-1581).

Augustianie wywodzą swój początek od św. Augustyna z Hippony (354-430), aczkolwiek sam zakon został zatwierdzony dopiero w 1256 roku. W XII i XIII wieku przyłączały się do niego różne zgromadzenia pustelników, w latach 1575 i 1580 na kapitule w Rzymie przyjęto nowe konstytucje zakonne, które papież Grzegorz XIII zatwierdził. Zakon obdarzono wieloma przywilejami - wyjęto go spod biskupiej jurysdykcji, od 1319 roku urząd zakrystiana kaplicy papieskiej powierzano członkom zakonu z godnością biskupa. Papież Pius V zaliczył augustianów do zakonów żebrzących, nie zabraniając im jednocześnie posiadania dóbr doczesnych. Gdy w XIV wieku odstąpiono od pierwotnej obserwancji, wkrótce zaczęły pojawiać się odłamy pragnące powrotu do surowszej reguły, otrzymały one osobnego wikariusza generalnego (takie zgromadzenie powstało w 1493 roku w Saksonii, ale wskutek herezji Marcina Lutra straciło prawie wszystkie swoje klasztory). Oprócz nich istniały jeszcze kongregacje eremitów augustianów bosych: hiszpańska (zakonników nazywano rekolektami), włoska (dyskalceaci) i francuska. W XVI wieku mieli oni około 2000 klasztorów i 30000 zakonników. Największy cios temu zgromadzeniu zadała herezja Lutra i rewolucja francuska. W 1820 roku hiszpańskie Kortezy zniosły zakon augustianów w tym kraju. W 1847 roku zakon miał niecałe 100 klasztorów (w tym 23 na ziemiach polskich). Do Polski zostali sprowadzeni w XIII wieku, najstarszy klasztor znajdował się w Chojnicach. Represje zaborców doprowadziły zakon niemal do upadku, zakonnikom udało się przetrwać aż do czasów po II wojnie światowej. Udział zakonników w ruchu księży patriotów spowodował, że metropolita krakowski Adam kardynał Sapieha, z upoważnienia Stolicy Apostolskiej, zakon rozwiązał w lipcu 1950 roku. W 1989 roku podjęto próby odbudowania prowincji krakowskiej, obecnie z 3 klasztorami.

.

Św. Mateusz Ewangelista

.

Święty apostoł (zm.ok.60r.).

Znany również jako: Lewi, Apostoł Etiopii.

Alvise Vivarini, ok. 1480r.

Gallerie dell'Accademia w Wenecji

O życiu syna Alfeusza (Mk 2,14) przed spotkaniem z Panem Jezusem wiadomo niewiele.Był celnikiem (Łk 5,27), poborcą podatkowym, na służbie Rzymu, dlatego też uznawany był przez żydów za "nieczystego" - mało, że obracał pieniędzmi uznawanymi za nieczyste, to jeszcze pracował dla obcego władcy. Pewnego dnia, ujrzał go Pan Jezus i powołał siedzącego za stołem celnika do pójścia za Nim. Sam Mateusz pisał o tym: "Odchodząc stamtąd, Jezus ujrzał człowieka siedzącego w komorze celnej, imieniem Mateusz, i rzekł do niego: "Pójdź za Mną". On wstał i poszedł za Nim" (Mt 9,9).

Powołanie św. Mateusza

Vittore Carpaccio, 1502r.

Schola di San Giorgio degli Schiavoni w Wenecji

Powołanie św. Mateusza

James Tissot, 1886-1894

Brooklyn Museum w Nowym Jorku

Bezpośrednio po swym powołaniu św. Mateusz urządza ucztę dla Jezusa, jego uczniów i przyjaciół celników, czym zgorszył faryzeuszy (Mt 9,10; Mk 2,05; Łk 5, 29-30). Towarzyszył odtąd Panu Jezusowi w życiu publicznym, był świadkiem jego nauczania i czynionych cudów, które potem spisał, dla nawróconych z judaizmu.

Vincenzo Campi, 1588r.

Kościół pw. św. Franciszka z Asyżu w Pawii, Lombardia

Ewangelie niewiele o nim wspominają, znajduje się m.in. w wykazie 12 Apostołów.

Po śmierci Pana Jezusa brał udział w wyborze Apostoła Macieja. Otrzymał Ducha św. w dniu Zielonych Świątek  i pozostawał w Jerozolimie wraz z innymi uczniami aż do czasu gdy rozeszli się po świecie, aby głosić Ewangelię, co miało miejsce około roku 42.

Guido Reni, 1635-40

Pinakoteka na Watykanie

Istnieją rozbieżności co do miejsca pobytu św. Mateusza, Ojcowie Kościoła i historycy kościelni podają, że apostołował w Etiopii, Persji, Syrii i Macedonii. Najprawdopodobniejsza wydaje się Etiopia.

Święty Apostoł zmarł około roku 60, niektóre źródła hagiograficzne podają, że śmiercią męczeńską. Około V wieku relikwie św. Mateusza dotarły do Velia, w Lukanii. W 1080 roku odnalazł je św. Alfan w Palermo. Przeniesiono je uroczyście 6 maja do katedry w Salerno, gdzie znajdują się do dzisiaj. Co roku, 21 września, ku czci świętego, z katedry do ratusza wyrusza uroczysta procesja z relikwiami.

Katedra pw. św. Mateusza w Salerno, Kampania

Procesja ku czci św. Mateusza w Salerno

Najstarsze wizerunki św. Mateusza na ziemiach polskich znajdują się w kościele pw. Trójcy Przenajświętszej w Strzelnie (tympanon z XIII wieku) oraz w katedrze pelplińskiej (rzeźba i stalle z XV wieku). W dzień św. Mateusza urządzano jarmarki na których kupowano ciepłe czapki i kożuchy.

Caravaggio, 1602r.

Kościół pw. św. Ludwika Francuskiego w Rzymie

Kaplica Contarelli

Patron:
Diecezji i miasta Salerno, diecezji trewirskiej. Księgowych, pracowników kantorów, celników, urzędników podatkowych, straży granicznej, stolarzy, krawców, rzeźników, ciastkarzy, strażaków.

Ikonografia:
Przedstawiany jako starzec, w długiej szacie. Jego atrybutem jest: księga i pióro, anioł, topór, lanca, torba podróżna.

Męczeństwo św. Mateusza

Caravaggio, 1599r.

Kościół pw. św. Ludwika Francuskiego w Rzymie

Impresje muzyczne:
Jan Sebastian Bach "Pasja wg św. Mateusza" (1729, BWV244)
Mikołaj Zieleński "Constitutes eos" (symfonia sacra)
Mikołaj Zieleński "Posuisti Domine" (symfonia sacra)
Mikołaj Zieleński "Vos secuti estis me" (pseudomonodia na 2 głosy)

Lorenzo Ghiberti, 1419-23

Kościół pw. św. Michała (Orsanmichele) we Florencji, Toskania

Impresje filmowe:
"Holy City" (Etienne Arnaud, 1912)
"I.N.R.I." (Robert Wiene, 1923)
"Golgota" (Julien Duvivier, 1935)
"Il re dei re" (Nicholas Ray, 1961)
"Ewangelia wg św. Mateusza" (Pier Paolo Pasolini, 1964)
"Piłat i inni" (Andrzej Wajda, 1972)
"Mesjasz" (Roberto Rossellini, 1975)
"Jezus z Nazaretu" (Franco Zefirelli, 1977)

Wskrzeszenie królewskiego syna/Poskromienie magów/Męczeństwo św. Mateusza

"Żywoty świętych" J.de Vignay, XV w.

Przysłowia:
Do św. Mateusza nie zdejmuj kapelusza, a po św. Mateuszu kiep kto chodzi w kapeluszu.
Gdy św. Mateusz w śniegu przybieżał, będzie po pas całą zimę leżał.
Na św. Mateusza słońce grzeje, po św. Mateuszu wiatr ciepło powieje.
Św. Mateusz dodaje chłodu i raz ostatni odbiera miodu.
Pogoda na św. Mateusza cztery niedziele nie rusza.

 Kościół pw. Wszystkich Świętych w Horstead, Norfolk

.

Św. Oranna

.

Święta wyznawczyni (VI w.).

Znana również jako: Orana, Oranda, Othranna.

 Źródło z figurą św. Oranny w Berus, Kraj Saary

Miała urodzić się jako iroszkocka księżniczka, córka króla Frocharda. Za przykładem obu swoich braci - św. Wendelina i św. Fiakra - opuściła dom rodzinny, aby służyć Panu Bogu. Razem z przyjaciółką Cyryllą wyruszyła nad Mozelę, gdzie obie pomagały misjonarzom.

Gdy głucha od wczesnych lat dziecięcych Oranna cudem odzyskała słuch, postanowiła poświęcić się całkowicie modlitwie i umartwieniom. W pustelni spędziła kilka ostatnich lat swojego życia. Zmarła w opinii świętości.

Pochowana nieopodal Berus, wkrótce nad jej grobem wystawiono małą kaplicę. Jej kult szerzyli norbertanie z Wadgassen. Ich staraniem 3 maja 1480 roku, w obecności biskupa pomocniczego Metzu, zbadano relikwie, a wyniki badań zapisano, po czym ciało świętej ubrano w nowe szaty i złożono w sarkofagu, który przeniesiono w uroczystej procesji do kościoła pw. św. Marcina w Berus. Kaplicę poświęconą świętej sprzedano w 1814 roku, zaniedbana obracał się powoli w ruinę. W czasie II wojny światowej relikwie wyniesiono i ukryto, najpierw w Lebach, później w Saarlouis. Zniszczoną doszczętnie w czasie wojny kaplicę odbudowano, wzorując się na zachowanych rysunkach, a we wrześniu 1969 roku ponownie umieszczono w niej relikwie św. Oranny.

 Kaplica pw. św. Oranny w Berus, Kraj Saary

Zachował się zwyczaj pielgrzymowania do kaplicy św. Oranny w poniedziałek po trzeciej niedzieli września.

Patronka:
Młodych kobiet, osób niesłyszących. Wzywana w obronie przed bólem ucha i zawrotami głowy.

Ikonografia:
Przedstawiana jako pustelnica. Jej atrybutem jest: krzyż, włosiennica, ucho.
.

Św. Matern z Kolonii

.

Święty biskup i wyznawca (ok.285-315).

Znany również jako: Maternus, Matern II, Apostoł Alzacji.

Katedra pw. św. Piotra w Trewirze, Nadrenia

Był pierwszym biskupem Kolonii, trzecim biskupem Trewiru; niektóre źródła hagiograficzne podają, że był objął również stolicę biskupią w Tongeren. Znany ze swej pobożności, olbrzymiej wiedzy i pokory, cieszył się zaufaniem wielu władców, którzy zasięgali jego rady w ważkich sprawach. W październiku 313 roku brał udział w synodzie, zwołanym przez cesarza Konstantyna do Rzymu, którego głównym zadaniem było rozwiązanie sporu pomiędzy donatystami (zwolennicy biskupa Kartaginy Donata, negujący m.in. ważność sakramentów, jeśli sprawował je kapłan w stanie grzechu; sprzeciwiali się oni również powrotowi do Kościoła tych, którzy się wyrzekli wiary podczas prześladowań) i prawowiernym biskupem Cecylianem. Rok później, w sierpniu 314 roku, św. Matern został ponownie poproszony przez cesarza Konstantyna do udania się na synod, tym razem w Arles. Potępiono na nim ponownie donatystów, a także zajmowano się ustaleniami daty Wielkanocy, konsekracji biskupiej stolicy oraz zakazem sprawowania Mszy św. przez diakonów. Zmarł w opinii świętości w 315 roku.

Kaplica pw. św. Materna w Koenigsfeld, Nadrenia

Legendy związane z żywotem św. Materna mówią o nim, że jako diakon towarzyszył św. Euchariuszowi, którego św. Piotr wysłał z misją ewangelizacyjną do Galii. Razem z nimi wyruszył również subdiakon Walerian. gdy przybyli do Ellelum (Ehl) nad Renem Matern niespodziewanie zmarł. Obaj towarzysze podróży powrócili do św. Piotra, błagając go aby przywrócił do życia pobożnego Materna. Co też się stało.

 Katedra pw. NMP i św. Piotra w Kolonii, Nadrenia

Na Śląsku ufundowano aż dwanaście kościółów pod wezwaniem św. Materna. Kościół św. Walentego w Gdańsku Matarni pierwotnie nosił imię świetego biskupa Kolonii (stąd nazwa Matarnia). Istnienie kościoła pod tym wezwaniem potwierdzają dokumenty wizytatora z XVI wieku. Wizerunek św. Materna znajduje się w herbie Lubomierza.

 Kościół Wniebowzięcia NMP i św. Materna w Lubomierzu, Dolny Śląsk

Figura św. Materna w Lubomierzu, Dolny Śląsk

Patron:
Wzywany w obronie przed gorączką i chorobami zakaźnymi. Opiekun winorośli.

Ikonografia:
Przedstawiany jako biskup. Jego atrybutem jest: mitra, paliusz, pastorał, 3 infuły lub kościół z 3 wieżami (symbolizujący trzy stolice biskupie).
.

Św. Amat z Sion

.

Święty biskup i wyznawca (zm. 690).

Znany również jako: Amatus, Aime, Amat z Sitten.

 Jacques Callot, grawiura, ok. 1630r.

Był pustelnikiem nieopodal kaplicy Matki Bożej na Skale w dolinie Rodanu, zanim w 669 roku został wybrany biskupem Sionu (Sitten). Sprawując tę godność przez pięć lat dał się poznać jako żywa ilustracja cnót.

Mapa Sionu (Sitten) z 1642r.

"Topographia Helvetiae, Rhaetiae et Valesiae"

Biskup nie mogąc znieść postępowania srogiego i wszechwładnego majordoma Neustrii Ebroina, kilkakrotnie go napominał, aż w końcu słaby król, Teudoryk III, za namową Ebroina wygnał św. Amata. Początkowo dostojnik schronił się w benedyktyńskim opactwie św. Furseusza w Peronne, gdzie został bardzo życzliwie przyjęty przez opata, a kilka ostatnich lat swego życia spędził w klasztorze w Breuil, gdzie zmarł w 690 roku.

 Plan Douai z wyróżnioną kolegiatą św. Amata

W maju 870 roku doczesne szczątki biskupa Sionu przeniesiono do Soissons, a potem do Douai. Tam, 17 października 1260 roku, miała miejsce uroczysta translacja relikwii. Biskup miejsca, Gerard, wraz z trzema innymi biskupami, przenieśli na swych ramionach sarkofag do kolegiaty (wybudowanej około 950 roku na polecenie hrabiego Flandrii, Arnulfa I). Tam też spoczywały relikwie, aż do 1801 roku, do czasu gdy zburzono świątynię.

Ikonografia:
Przedstawiany w stroju biskupa lub jako pustelnik, wrzucający monety do wody.


Dnia 13 września przypada również wspomnienie św. Amata z Remiremont, z którym często św. Amat z Sionu bywa mylony.
.

Św. Amat z Remiremont

.

Święty opat i wyznawca (ok.560-627).

Znany również jako: Amatus, Aime.

 Opactwo w Remiremont, Lotaryngia

Przyszedł na świat w Grenoble, około roku 560 jako syn szlachetnego rzymianina Heliodora. Mając niecałe dwadzieścia lat wstąpił do opactwa św. Maurycego w Agaunum, tam też przyjął święcenia kapłańskie.

W 614 roku, za namową św. Eustachego (Eustazjusza), drugiego opata Luxeuil, przeniósł się do opactwa przez niego zarządzanego. Za jego zgodą, wraz ze św. Romarykiem, założył ok. 620 roku podwójne opactwo w Remiremont w Wogezach. Opactwo, dla którego wzorem był klasztor w Agaunum (i którego regułę przyjęto), wzniesiono na ziemi św. Romaryka, którą ten otrzymał na własność od króla, przed wstąpieniem do klasztoru, gdy był jeszcze palatynem. Klasztor męski znajdował się w dolinie, a żeński - na szczycie góry. Za wzorem Agaunum i w Remiremont wprowadzono laus perennis - nieustanną modlitwę.

Ostatnie lata życia św. Amat spędził jako pustelnik, żyjąc w skalnej rozpadlinie i spędzając całe dnie na modlitwie i umartwieniach. Zmarł w 627 roku, krótko po jego śmierci miały miejsce liczne cuda u jego grobu.Od 670 roku jego wspomnienie zaczęto obchodzić 13 września, na pamiątkę przeniesienia relikwii do kościoła Matki Bożej. W 1049 roku papież Leon IX dokonał uroczystej translacji relikwii remiremonckiego opata.

 Kaplica pw. św. Amata w Saint-Ame (Loatryngia) w 1902 roku...

... i ponad sto lat później.

Patron:
Saint-Ame.

Ikonografia:
Przedstawiany w stroju opata. Jego atrybutem jest: dzbanek, kamień, diabeł.

Varia:
Według Piotra Jacka Pruszcza (1605-67), autora "Klejnot stoł. miasta Krakowa albo kościoły i co w nich jest widzenia godnego i zacnego krótko opisane",  relikwie św. Amata z Remiremont miały znajdować się w krakowskim kościele pw. św. Mikołaja.


Oprócz św. Amata z Remiremont 13 września przypada również wspomnienie św. Amata z Sionu, biskupa.
.

Św. Gwidon z Anderlechtu

.

Święty wyznawca (ok. 950-1012).

Znany również jako: Guido, Guidon, Guy, Wye z Laken, Biedaczyna z Anderlechtu.

 "Ilustrowane żywoty Świętych" Benziger Brothers, 1887r.

Gwidon przyszedł na świat w biednej chłopskiej rodzinie ok. roku 950. Pobożni rodzice wpoili synowi podstawy wiary i nauczyli modlitwy. Od najmłodszych lat zdumiewał niezwykłym jak na swój wiek umiłowaniem modlitwy oraz chęcią niesienia pomocy biednym i chorym. Tradycja podaje, że gdy chłopiec szedł w pole, aby pomagać ojcu przy orce, często za pługiem stawał anioł, żeby młodzieniec mógł w spokoju się modlić.

 Kościół pw. św. Wincentego w Eeklo, Flandria

Ze względu na swoje cnoty został zatrudniony przez księdza w Laken (Laeken) jako zakrystian. Całe swoje wynagrodzenie rozdawał ubogim. Pewien kupiec z Brukseli namówił Gwidona, aby sporą część swoich pieniędzy zainwestował w jego przedsiębiorstwie kolonialnym, a zyski z towarów jakie miały przypłynąć z zamorskich krajów, miały przewyższyć wielokrotnie to co sam mógł zarobić jako zakrystian. Skuszony perspektywą olbrzymiej kwoty, jaką mógłby przeznaczyć na pomoc biednym, sprawiła, że dał się namówić kupcowi. Niestety statek rozbił się na skałach, a Gwidon stracił wszystkie swoje pieniądze.

Przekonany, że zatonięcie statku i utrata pieniędzy to znak od Pana Boga, postanowił wyruszyć w pielgrzymkę, najpierw do Rzymu, a potem do Jerozolimy, aby odpokutować swoją chciwość. W Jerozolimie spędził kilka lat, oprowadzając pielgrzymów po świętych miejscach. Wracając przez Rzym, spotkał tam dziekana Anderlechtu, który namówił go do powrotu do rodzinnego miasta, aby swoją modlitwą i radą służył jego mieszkańcom. Św. Gwidon tak też uczynił.

Kolegiata pw. św. Piotra i św. Gwidona w Anderlechcie, Region Stoł. Brukseli

Zmarł 12 września 1012 roku, a jego grób powoli popadł w zapomnienie, aż do 1076 roku, gdy koń orzący na polu w pobliżu odkopał zarośnięte miejsce pochówku świętego. Liczne cuda, jakie się przy nim działy sprawiły, że w krótkim czasie wybudowano nad nim kościół, a 24 czerwca 1112 roku miała miejsce uroczysta translacja relikwii przez biskupa Cambrai Odarta (Odoarda). Cześć biedaczyny z Anderlechtu rosła, niebawem Anderlechcie powstało Bractwo św. Gwidona, a brabanccy woźnice - na pamiątkę odkrycia miejsca spoczynku świętego - świętowali ten dzień uroczystą procesją (zwyczaj ten był kontynuowany aż do 1914r.). W 1595 roku relikwie złożono w nowym relikwiarzu. Nadciągające wojny spowodowały, że relikwie dla bezpieczeństwa przeniesiono do kilku kościołów. W XVIII w. doczesne szczątki świętego w większości zostały zniszczone przez protestantów. Niewielka ich część znajduje się w kościele pw. św. Serwacego w belgijskim Grimbergen, pod ołtarzem patrona kościoła.

 Kolegiata pw. św. Piotra i św. Gwidona w Anderlechcie

Patron:
Anderlechtu, kawalerów, epileptyków, zakrystianów. Wzywany w obronie przed drgawkami u dzieci, przed wściekłymi psami.

Ikonografia:
Przedstawiany jako chłop orzący pole, bądź modlący się, z aniołem u boku lub jako pielgrzym. Jego atrybutem jest: księga, anioł, wół leżący u stóp, kapelusz i kij pielgrzyma, muszla pielgrzymia św. Jakuba.
.