.
Święty apostoł (zm.ok.60r.).Znany również jako: Lewi, Apostoł Etiopii.
Alvise Vivarini, ok. 1480r.
Gallerie dell'Accademia w Wenecji
O życiu syna Alfeusza (Mk 2,14) przed spotkaniem z Panem Jezusem wiadomo niewiele.Był celnikiem (Łk 5,27), poborcą podatkowym, na służbie Rzymu, dlatego też uznawany był przez żydów za "nieczystego" - mało, że obracał pieniędzmi uznawanymi za nieczyste, to jeszcze pracował dla obcego władcy. Pewnego dnia, ujrzał go Pan Jezus i powołał siedzącego za stołem celnika do pójścia za Nim. Sam Mateusz pisał o tym: "Odchodząc stamtąd, Jezus ujrzał człowieka siedzącego w komorze celnej, imieniem Mateusz, i rzekł do niego: "Pójdź za Mną". On wstał i poszedł za Nim" (Mt 9,9).
Powołanie św. Mateusza
Vittore Carpaccio, 1502r.
Schola di San Giorgio degli Schiavoni w Wenecji
Powołanie św. Mateusza
James Tissot, 1886-1894
Brooklyn Museum w Nowym Jorku
Bezpośrednio po swym powołaniu św. Mateusz urządza ucztę dla Jezusa, jego uczniów i przyjaciół celników, czym zgorszył faryzeuszy (Mt 9,10; Mk 2,05; Łk 5, 29-30). Towarzyszył odtąd Panu Jezusowi w życiu publicznym, był świadkiem jego nauczania i czynionych cudów, które potem spisał, dla nawróconych z judaizmu.
Vincenzo Campi, 1588r.
Kościół pw. św. Franciszka z Asyżu w Pawii, Lombardia
Ewangelie niewiele o nim wspominają, znajduje się m.in. w wykazie 12 Apostołów.
Po śmierci Pana Jezusa brał udział w wyborze Apostoła Macieja. Otrzymał Ducha św. w dniu Zielonych Świątek i pozostawał w Jerozolimie wraz z innymi uczniami aż do czasu gdy rozeszli się po świecie, aby głosić Ewangelię, co miało miejsce około roku 42.
Guido Reni, 1635-40
Pinakoteka na Watykanie
Istnieją rozbieżności co do miejsca pobytu św. Mateusza, Ojcowie Kościoła i historycy kościelni podają, że apostołował w Etiopii, Persji, Syrii i Macedonii. Najprawdopodobniejsza wydaje się Etiopia.
Święty Apostoł zmarł około roku 60, niektóre źródła hagiograficzne podają, że śmiercią męczeńską. Około V wieku relikwie św. Mateusza dotarły do Velia, w Lukanii. W 1080 roku odnalazł je św. Alfan w Palermo. Przeniesiono je uroczyście 6 maja do katedry w Salerno, gdzie znajdują się do dzisiaj. Co roku, 21 września, ku czci świętego, z katedry do ratusza wyrusza uroczysta procesja z relikwiami.
Katedra pw. św. Mateusza w Salerno, Kampania
Procesja ku czci św. Mateusza w Salerno
Najstarsze wizerunki św. Mateusza na ziemiach polskich znajdują się w kościele pw. Trójcy Przenajświętszej w Strzelnie (tympanon z XIII wieku) oraz w katedrze pelplińskiej (rzeźba i stalle z XV wieku). W dzień św. Mateusza urządzano jarmarki na których kupowano ciepłe czapki i kożuchy.
Caravaggio, 1602r.
Kościół pw. św. Ludwika Francuskiego w Rzymie
Kaplica Contarelli
Patron:
Diecezji i miasta Salerno, diecezji trewirskiej. Księgowych, pracowników kantorów, celników, urzędników podatkowych, straży granicznej, stolarzy, krawców, rzeźników, ciastkarzy, strażaków.
Ikonografia:
Przedstawiany jako starzec, w długiej szacie. Jego atrybutem jest: księga i pióro, anioł, topór, lanca, torba podróżna.
Męczeństwo św. Mateusza
Caravaggio, 1599r.
Kościół pw. św. Ludwika Francuskiego w Rzymie
Impresje muzyczne:
Jan Sebastian Bach "Pasja wg św. Mateusza" (1729, BWV244)
Mikołaj Zieleński "Constitutes eos" (symfonia sacra)
Mikołaj Zieleński "Posuisti Domine" (symfonia sacra)
Mikołaj Zieleński "Vos secuti estis me" (pseudomonodia na 2 głosy)
Lorenzo Ghiberti, 1419-23
Kościół pw. św. Michała (Orsanmichele) we Florencji, Toskania
Impresje filmowe:
"Holy City" (Etienne Arnaud, 1912)
"I.N.R.I." (Robert Wiene, 1923)
"Golgota" (Julien Duvivier, 1935)
"Il re dei re" (Nicholas Ray, 1961)
"Ewangelia wg św. Mateusza" (Pier Paolo Pasolini, 1964)
"Piłat i inni" (Andrzej Wajda, 1972)
"Mesjasz" (Roberto Rossellini, 1975)
"Jezus z Nazaretu" (Franco Zefirelli, 1977)
Wskrzeszenie królewskiego syna/Poskromienie magów/Męczeństwo św. Mateusza
"Żywoty świętych" J.de Vignay, XV w.
Przysłowia:
Do św. Mateusza nie zdejmuj kapelusza, a po św. Mateuszu kiep kto chodzi w kapeluszu.
Gdy św. Mateusz w śniegu przybieżał, będzie po pas całą zimę leżał.
Na św. Mateusza słońce grzeje, po św. Mateuszu wiatr ciepło powieje.
Św. Mateusz dodaje chłodu i raz ostatni odbiera miodu.
Pogoda na św. Mateusza cztery niedziele nie rusza.
Kościół pw. Wszystkich Świętych w Horstead, Norfolk
.
Posty
