27 kwietnia 2010

Św. Zyta z Lukki

.
Święta dziewica (1218-1272).

Znana również jako: Citha, Sitha, Zytta.

Katedra Narodzin NMP w Mediolanie

Urodziła się w 1218 roku w toskańskiej Monsagrati, nieopodal Lukki, w rodzinie biednej i bardzo pobożnej. Św. Zyta została wychowana z najwyższą starannością przez matkę w bojaźni Bożej. Mając dwanaście lat została służącą w bogatej rodzinie Fatinellich w Lukce, swoje obowiązki w ich domu pełniła do końca życia, służąc im wiernie przez 48 lat.


Witraż z kościoła p.w. Wszystkich Świętych w Chalfont St Peter, Buckinghamshire

Jej życie w domu Fatinellich początkowo było bardzo ciężkie, ponieważ jej skromność, pobożność i małomówność nie zjednały jej sympatii innych służących, którzy często jej dokuczali, pani domu była do niej uprzedzona, a porywczy pan domu często z niej drwił i poniżał ją. Św. Zyta z wielką pokorą znosiła wyrządzane jej krzywdy, aż w końcu długotrwałą łagodnością i cierpliwością pokonała zazdrość i uprzedzenia. Powierzono jej zarząd nad całym domem i zwierzchnictwo nad całą służbę.

Wiele godzin nocnych spędzała na modlitwie, cały rok pościła o chlebie i wodzie. Codziennie wcześnie rano szła do pobliskiego kościoła p.w. św. Frygidiana
(San Frediano), aby wysłuchać Mszy Św. i przyjąć Komunię.

Relikwie św. Zyty w bazylice p.w. św. Frygidinana w Lukce

Poznała datę swojej śmierci podczas ostatniej choroby, przyjęła ostatnie Sakramenty
i szczęśliwa zmarła 27 kwietnia 1272 roku w Lukce.

Ponad 150 cudów za jej wstawiennictwem zostało opisane i udowodnione.Grób Świętej ponownie otwarto w 1580 roku, jej ciało znaleziono w nienaruszonym stanie, tak samo wyglądało w 1652. Kanonizowana 5 września 1696 roku przez papieża Innocentego XII.

Bazylika pw. św. Frygidiana w Lukce

W 1748 roku papież Benedykt XIV dodał imię św. Zyty do Martyrologium Rzymskiego. Papież Pius XII ogłosił ją patronką ogniska domowego

Patronka:
Lukki, gospodyń domowych, lokajów, służących, kelnerów, piekarzy, dziewcząt
i samotnych kobiet. Wzywana w przypadku zgubienia kluczy.

Ikonografia:
Przedstawiana w prostym stroju z epoki, często z kwiatami w podołku sukni i biednymi wokół niej. Jej atrybutem są: klucze, chleb, dzban,lilia.

Valerio Castello "Cud św. Zyty"

Legenda:
Św. Zyta na Boże Narodzenie otrzymała od swojego chlebodawcy ciepły i piękny kożuch. Gdy u drzwi domu Fatinellich pojawił się zmarznięty biedak, Święta nie namyślając się wiele oddała mu swój nowy płaszcz, wiedząc, że jej porywczy pan domu nie będzie z zadowolony z tego, że wydała taki drogi prezent jakiemuś żebrakowi. I tak się niestety stało - Fatinelli posunął się nawet do tego, że zbił biedną Zytę. Kilka dni później biedaczyna zapukał ponownie do drzwi i oddał płaszcz.
Wielkie było zdumienie św. Zyty, gdy okazało się, że był to sam Pan Jezus.

Kafelki portugalskie na ścianie domu

Innym razem św. Zyta zostawiła wyrastające ciasto na chleb, a sama poszła wydawać jałmużnę ubogim. Inni służący chcąc pokazać właścicielom, że Święta porzuciła swoje obowiązki, zawołali ich do kuchni. Zobaczyli jak aniołowie uwijają się w kuchni wyrabiając bochenki chleba i wkładając je do pieca. Od tego czasu państwo Fatinelli łaskawszym okiem spojrzeli na pomaganie biednym i wydzielili jej stałą część ze swoich zapasów, które od tej pory mogła spokojnie rozdzielać pomiędzy potrzebujących.

Ołtarz św. Zyty
Kościół pw. św. Jakuba w Sandomierzu

Kult św. Zyty w Polsce
W Polsce istniało wiele stowarzyszeń św. Zyty, nazywanych Zytkami, przestały istnieć
w latach pięćdziesiątych XX wieku. Niedawno w Wadowicach zarejestrowano Katolickie Stowarzyszenie Kobiet Katolickich św. Zyty.

We Włocławku do późnogotyckiego kościoła p.w. Jana Chrzciciela dobudowano
w 1565 roku kaplicę Jedenastu Tysięcy Dziewic, później dedykowana Pięciu Ranom Chrystusa i św. Zycie.

W Sandomierzu w kościele dominikanów p.w. św. Jakuba w nawie północnej znajduje się boczny ołtarz poświęcony św. Zycie.

W Liwie na Mazowszu, przy drodze na Siedlec, stoi kapliczka ku czci św. Zyty
z XVIII wieku.

Varia:
Zgodnie z toskańską tradycją rodziny pieką chleb w dzień św. Zyty.

 Narcissus pseudonarcissus

Dnia 24 kwietnia każdego roku na rynku w Lukce odbywa się wielki jarmark kwiatów, które później są poświęcane. Za kwiat św. Zyty uważany jest dziki narcyz (narcyz trąbkowy, lilia wielkopostna).

W 1882 roku Elena Guerra założyła w Lukce zgromadzenie świeckich kobiet nazywane Instytutem św. Zyty, które zajmowało się katolickim kształceniem dziewcząt (do takiej szkoły chodziła św. Gemma Galgani). Przekształcony w Zgromadzenie Oblatek Ducha Świętego, O.S.S.


Dante Alighieri w "Boskiej komedii' w "Piekle" odnosząc się do sędziego z Lukki pisze - "Oto starosta jeden z Zyty grodu" (pieśń XXI).

 .