Urodził się w 1086 roku w Ganfei, niedaleko Walencji, jego rodzice Eugenia i Oveco wychowywali go pobożnie i w bojaźni Bożej, wcześnie przeznaczając go do stanu kapłańskiego. Jako młodzieniec przybył do Coimbra, do swojego wuja, biskupa Kresconiusza (Dom Cresconio), który wyznaczył na jego nauczyciela archidiakona Tello. Pod jego kierownictwem uczył się czytania tekstów kościelnych i śpiewu liturgicznego. Po śmierci wuja udał się do Viseu, do parafii p.w. Najświętszej Maryi Panny, gdzie został odźwiernym kościoła, wykonując sakrament otwarcia dla katechumenów. Po przyjęciu święceń pozostał w Viseu i na polecenie biskupa Coimbry, Gonsalwesa (Dom Gonsalves), został proboszczem w nowo założonej parafii. Wyposażył ją w księgi, szaty i paramenta liturgiczne oraz ufundował dzwony. Św. Teotoniuszowi rozgłos przyniosła jego niewzruszona postawa podczas głoszenia nauki wiary i dogmatów.
Matthew R. Brooks
Odznaczał się wielki nabożeństwem do dusz w czyśćcu cierpiących. W każdy piątek odprawiał Mszę Świętą za zmarłych i prowadził procesję na cmentarz, aby tam się modlić za spokój ich dusz.
Dwukrotnie pielgrzymował do Ziemi Świętej.
Św. Teutoniusz po śmierci rodziców rozdzielił swój majątek pomiędzy ubogich, część przeznaczył na parafię w Viseu, a część na budowę klasztoru. Plany budowy zyskały poparcie infanta i biskupa Bernarda, więc budowę klasztoru p.w. Świętego Krzyża i Najświętszej Maryi Matki Bożej rozpoczęto 28 czerwca 1131 roku. Dnia 22 lutego 1132 prace zostały ukończone, a wspólnota przyjęła habit i regułę augustiańską, z 72 braćmi i św. Teutoniuszem jako opatem.
Klasztor Świętego Krzyża w Coimbra
Cieszył się zaufaniem króla Alfonsa I Zdobywcy, który często prosił Teotoniusza o modlitwę za powodzenie spraw państwowych. W dzień św. Jakuba 1139 roku Alfons zwyciężył w bitwie pod Ouriqe pięciu królów pogańskich z ich wojskami. W dowód wdzięczności dla Teotoniusza, obdarował wolnością pojmanych w niewolę mozarabskich chrześcijan.
Św. Teotoniusz dbał o pobożne i rzetelne odmawianie Oficjum, nie pozwalając zakonnikom modlić się pośpiesznie i niedbale.
Retabulum ołtarzowe św. Teotoniusza
Klasztor w Moreira (Maia), Portugalia
fot. Robert Chester Smith, 1962r.
Zmarł 18 lutego 1166 roku. Kanonizowany w 1167 roku przez portugalskich biskupów, kult Świętego zatwierdził papież Benedykt XIV. W 1630 roku jedno z jego ramion wysłano do Lizbony, a drugie do Viseu.
Patron:
Portugalii, Viseu, dusz w czyśćcu cierpiących.
Ikonografia:
Przedstawiany w habicie augustianina, z pastorałem. Jego atrybutami są: mitra, księga, krzyż.
Varia:
Kilka razy św. Teotoniusz był obiektem niemoralnych zakusów bogatych dam. Jednej, gdy ośmieliła się złożyć mu niedwuznaczną propozycję, z obrzydzeniem napluł w twarz. Z kolei przed zakusami drugiej zmuszony był ratować się ucieczką, zapominając nawet o butach.
Posty
